Afgelopen week stond in het teken van de start van het boek ‘Crowdfunding voor Dummies’ Wat? Weer een boek? Ja. Weer een boek. Lees onder aan dit bericht het hoe en wat. Ook stond deze week in het plannen van nieuwe buitenlandse expedities. De afgelopen maanden was het wat reizen betreft wat rustig, tijd om hier verandering in aan te brengen. In 2016 (na mijn vakantie & verhuizing) ga ik dus sowieso nog naar Lissabon voor de Web Summit, Southampton voor de 3rd International Workshop on the Sharing Economy, Brussel voor de European Crowdsourcing Week en mogelijk ook nog naar Madrid voor een gastcollege en New York voor een congres over platform coops.

Collaborative Economy top 5

264 Peer to Peer Lenders Shut Down in China During First Half of 2016 – Crowdfund Insider

In China halen ze flink de bezem door het crowdfunding landschap: 264 peer2peer lening platformen zijn in de eerste zes maanden van dit jaar gesloten. China is de grootste p2p lening markt van de wereld: “As of June there was an estimated 2,349 P2P platforms in operation in China.”

Na een aantal incidenten was het tijd om de regels aan te scherpen. De meest opmerkelijke scam is deze wel: “The best known is Ezubao that was described as a Ponzi-scheme months before regulators showed up to shutter the doors.  Ezubao apparently fleeced investors of over $7 billion – an incredible amount.  Allegedly over 95% of the projects listed in Ezubao were faked.” Pardon? Ja, 95%.

Hoewel in Nederland peer2peer lening crowdfunding onder toezicht staat van de AFM en de branche zelf bezig is om een stuk transparanter te worden in de defaults (= wanneer het mis gaat), is ook hier nog flink wat werk te doen. Ik ben nog steeds overtuigd dat veel mensen geen idee hebben welk risico ze nu lopen en waar ze in de rij staan wanneer het mis gaat. Ook blijf ik twijfels hebben bij de verantwoordelijkheden van de platformen: het feit dat een project op een p2p platform komt, betekent dat het door de testen van het platform is gekomen. Veel mensen vertrouwen hier blind op. Dus is mijn vraag: is een platform hiermee niet indirect financieel advies aan het geven? Want dat mag niet. Als jij hier antwoord op hebt: laat het weten.

Je huis als hotel – AD – Blendle

Goed stuk (via Blendle) over vertrouwen, risico’s en fiscaal bij het verhuren van jouw woning via een van de woning deel platformen. Opvallend trouwens hoeveel verzekeraars de risico’s van het ‘huis delen’ al in hun polis hebben meegenomen. Centraal Beheer was de eerste, maar blijkbaar hebben ASR, Aegon en Nationale Nederlanden dit nu ook in hun pakketten.

Op de standaard Airbnb verzekering kun je dus blijkbaar niet blind vertrouwen. Het is dan ook geen verzekering, maar een garantie: “Airbnb stelt zelf dan ook dat deze garantie geen vervanging is voor een goede woonverzekering.” Verhalen uit de praktijk zijn niet al te positief over deze garantie. Het schijnt enorm omslachtig te zijn en je moet eerst zelf proberen de schade te verhalen op de huurders. Succes.

Airbnb Is Facing an Existential Expansion Problem

Interessant stuk over de problemen in steden door de snelle groei van Airbnb. Ook interessant dat de auteur zelf de data van Airbnb heeft geschraapt, waar weer interessante tegenstellingen uit komen met de data die Airbnb zelf naar buiten brengt.

Ook een mooi voorbeeld van hoe je cijfers op een positieve manier voor jezelf kunt presenteren. In de case over Lissabon zegt Airbnb: “72 percent of hosts in Airbnb in Lisbon have only one listing.” Feitelijk klopt deze stelling, maar wanneer je naar de overige 28% kijkt (mensen die meer dan 1 huis verhuren en die je dus als commerciële verhuurder kunt bestempelen), dan zie je dat deze 28% goed zijn voor 2/3 van de business van Airbnb in de stad Lissabon. Zelfde cijfers, ander verhaal door een andere bril. Laten we vooral leren om niet te veel naar interpretaties door commerciële brillen te kijken…

Airbnb wil geanonimiseerde informatie verhuurders delen met Amsterdam | NU.nl

Even dit artikel aan de top5 toegevoegd (waarmee het dus een top6 is…) “Airbnb wil samenwerken met Nederlandse gemeenten om illegale vakantieverhuur van huizen aan te pakken, maar het bedrijf wil alleen geanonimiseerde gegevens delen.”

Op het eerste gezicht misschien een mooie geste, totdat je na gaat denken. In dit stuk weten ze ook eigenlijk niet wat ze met die data kunnen: “Het is onduidelijk in hoeverre geanonimiseerde informatie de gemeente zou kunnen helpen in het bestrijden van illegale vakantieverhuur.”

Over de commerciële bril gesproken: “Airbnb zegt de Amsterdamse regels wel te willen verduidelijken, zodat alle gebruikers begrijpen wat de maximale verhuurtermijn is. “Ongewenste commerciële partijen hebben geen plaats op Airbnb.” Net alsof je een pandje erbij koopt om deze via Airbnb te gaan verhuren en vervolgens niet weet dat dit illegaal is. Dit is geen communicatie probleem… Ook de verhalen dat Airbnb uit privacy overwegingen geen data mag weggeven. Jongens: het is zo simpel… Als Amsterdam zegt maximaal 60 dagen per jaar, maximaal 4 mensen en niet in sociale huurwoningen, dan programmeer je dit in de site in. Dat is geen rocket science. Misschien op korte termijn niet commercieel aantrekkelijk, maar wanneer je kijkt naar lange termijn bestaansrecht lijkt mij dat een goede keuze.

How Uber secretly investigated its legal foes — and got caught | The Verge

Opmerkelijk verhaal van hoe ver Uber gaat om hun belangen te verdedigen. Ver dus. Ik hoorde een keer dat ze in de VS voor zover bekend is 250 lobbyisten hebben rondlopen. Waar een wil is, is een weg. En als die weg er niet is, dan doe je er alles aan om het alsnog voor elkaar te krijgen.

Stemmen met je portemonnee                 –                                     FTM

“Wil je de wereld verbeteren? Voer de politieke strijd met je portemonnee. Volgens S. de Beter kun je het stemrecht elke dag uitoefenen.” Interessant stuk met de nodige food4thought. Zou ik twee pagina’s analyse bij kunnen schrijven, maar het beste is dat je het gewoon zelf leest.

Eigen publicaties

In gesprek met Frans van der Reep over online rating en reputatie – Crowd Expedition

Onlangs ging ik in gesprek met Frans van der Reep over online rating en reputatie. Frans heeft een indrukwekkend CV welke hij in de video verder toelicht, maar ik zou hem zelf het best kunnen omschrijven als een ver- en dwarsdenker. Veel van zijn voorspellingen jaren terug zijn uitgekomen, vandaar dat ik erg benieuwd was naar zijn blik op – en gedachte over – online rating en reputatie.

Foto van de week

Hoewel ik druk ben met de boeken over Crowd Expedition en Wavemakers, kon ik de vraag om het boek ‘Crowdfunding voor Dummies’ in de nostalgische ‘voor Dummies serie’ te maken niet naast mij neerleggen. Samen met Koen van Vliet, een van de co-auteurs van ‘Crowdfunding, de hype voorbij‘, schrijf ik de komende maanden tussen de bedrijven door dit boekje. Inhoudelijk geen rocket science, we schreven immers al eerder een boekje over dit onderwerp, maar wel leuk als afleiding om te doen en weer in wat nieuwe cases te duiken.

Het Crowd Expedition boek waarin ik mijn bevindingen en gedachten van 4 jaar 400 interviews in de collaborative platform economie heeft sinds deze week ook definitief een uitgever: Vakmedianet. En partij die naast verstand van uitgeven ook snapt dat het boek onderdeel is van iets groters. De planning is gemaakt en ik mag aan de bak. Naast de nodige kopjes koffie deze week ook een interessant gesprek/interview gehad met Ralph Boeije van Part-up. Komende weken zal ik voornamelijk in mijn cel te vinden zijn om te schrijven, te puzzelen en veel na te denken.

Collaborative Economy top 5

De digitale economie en het einde van de 38 urenweek – Apache

Interessant stuk over flexibele arbeidsmarkt en werk via platformen dat zeker de moeite van het lezen waard is. De laatste tijd volg ik ook menig discussie over dit onderwerp in Vlaamse Facebook groepen en het is interessant om te zien dat de toon van de discussie daar veel heftiger is dan in Nederland. Voor zover dit soort discussies in Nederland uberhaupt gevoerd worden. In deze discussies zie ik ook weer de beperking van Facebook: soms te veel op de persoon waarvan ik denk: “mannen (ja het zijn voornamelijk mannen): ga eens samen in de kroeg een biertje drinken voor een goede discussie als je écht verder wilt komen”.

Bulgaria now allows only open source software for governance

Visie en overheid gaat vaak niet door 1 deur, zeker wanneer het om ICT gaat. In Bulgarije lijkt het anders te zijn:

“The Bulgarian Parliament has passed amendments to its Electronic Governance Act which require all software written for the government to be open source and developed in a public repository.”

Tijd voor een Minister voor Digitale Infrastructuur? Lijkt mij een prima plan…

UberEATS komt naar Nederland – Emerce

Emerce bracht deze week het ‘nieuws’ dat UberEATS naar Nederland komt. EATS werd gepositioneerd als ‘een concurrent voor Thuisbezorgd.nl en startups als Deliveroo en Foodora’. Twee dingen blijven mij bij dit soort berichten verbazen / verwonderen:

1. Dat mensen nog steeds niet begrijpen dat Uber geen taxibedrijf is. Het feit dat Uber is gestart met taxi’s, betekent niet dat taxi’s hun core business is. De core is logistiek, taxi’s is slechts de eerste markt die zij hebben betreden. Om de eenvoudige reden dat dit a) een enorme markt is, b) een markt was en is waar je al heel snel een verschil kunt maken (zacht uitgedrukt) en c) een markt is die een mooie basis biedt voor uitbereiding in andere segmenten. Uiteindelijk zal Uber zich gaan bemoeien met alles wat met logistiek te maken heeft: c2c, b2c, c2b en b2b.
2. Als je naar Nederland kijkt stel het marktaandeel van Uber (naar mijn verwachting) niet zo heel veel voor. Als je kijkt hoe Thuisbezorgd.nl het doet, dan zie je dat zij een serieus deel van de markt in handen hebben. Om op een zelfde niveau te komen (indien mogelijk) heb je nogal wat werk te verzetten. Bij de taxi markt was het duidelijk: je hebt een communicatief gehandicapte markt waarbij de klant centraal stellen niet tot de scenario’s behoorde. Dan kun je het snel beter doen. Dan kun je vaart maken. In de markt van EATS is dat heel anders. Ja het kan beter, maar het verschil met de huidige aanbieders zal nooit zó groot zijn. Oftewel: zo’n vaart zal het niet lopen….

Introducing OpenCellular: An open source wireless access platform | Engineering Blog | Facebook Code | Facebook

Hoe tof is het om in deze tijd bij een grote telecom aanbieder te werken, mits deze aanbieder open staat om het model 180 graden om te gooien… 😉 Steeds meer gedecentraliseerde systemen / proefballonnetjes worden opgelaten, waaruit blijkt dat miljarden investeren in een centraal netwerk niet de garantie biedt dat je bestaansrecht op lange termijn is gegarandeerd. In dit stuk heeft Facebook het over een open source draadloos netwerk. (even los dat wanneer ik Facebook hoor ver open source er toch een ‘default wantrouwen’ gevoel naar boven komt) Maar er zijn meer mooie voorbeelden. Zo heb je FireChat: een app die via jouw Bluetooth zender en ontvanger in jouw telefoon jouw telefoon opneemt in een netwerk en zolang er maar genoeg telefoons bij elkaar in de buurt zijn, heb je geen centraal netwerk meer nodig. De oprichter hiervan meldde vorig jaar zijn ambitie om de eerste gratis telco aanbieder van de UK te worden. Ook het Nederlandse ‘Things Network’ is interessant om te volgen: een volledig open source Internet of Things Network. Ik interviewde founder Wienke een tijd geleden en bestelde uiteraard ook zelf een zender om met anderen te delen.

How Much Uber Drivers Actually Make Per Hour – BuzzFeed News

Een van de mankementen aan arbeid via platformen is dat degene die de arbeid uitvoert naar mijn mening over het algemeen geen idee heeft hoeveel hij of zij nu écht verdient. Kosten op korte termijn (bijv. brandstof) zijn eenvoudig uit te rekenen, maar hoe zit het met afschrijving, verzekering, onderhoud, etc. Buzzfeed zocht het uit.

Eigen publicaties

In gesprek met Ester Keymolen over (de impact van) vertrouwen op internet. – Crowd Expedition

n de zoektocht naar betere vragen rondom online reputatie en waardering stuitte ik op een artikel in De Volkskrant met een interview met techniekfilosoof Esther Keymolen. Zij promoveerde eerder dit jaar aan de Erasmus Universiteit Rotterdam met het proefschrift Trust on the Line. A Philosophical Exploration of Trust on the Networked Era.

Met Esther ging ik uitgebreid in gesprek over online identiteit, online vertrouwen, de betrouwbaarheid van deze systemen en de impact van deze systemen op ons als mens. Als je de video wilt bekijken of de podcast wilt luisteren, wees gewaarschuwd: het is een lange zit (iets meer dan een uur). Maar naar mijn mening zeker de moeite waard. Voor mij was dat in ieder geval zo.

Part-up bouwt aan de toekomst van werk en teams via een online marktplaats – YouTube

De toekomst van werk: daar wordt een hoop over geluld, maar bijzonder weinig mee gedaan. Gelukkig zijn er steeds meer initiatieven die hier verandering in brengen. Part-up, een marktplaats voor teams, is hier een van. Een interessant gesprek over teams, competenties, de balans tussen intern en extern talent en meer. Binnenkort volgt er nog een wat uitgebreider stuk.

Foto van de week

360 Graden foto (klik op de foto om het oom echt in 350 te zien) van meeting met Neeltje van uitgever Vakmedianet. Dan zie je ook een keertje hoe mijn kantoor er doorgaans uit ziet 😉 Vakmedianet is overigens ook de uitgever van het boek Wavemakers, welke ik samen met Hans van der Loo en Patrick Davidson schrijf. Daarnaast zit er nog een derde boek in de planning, maar daarover later meer…..

Deze week stond in het teken van boeken. Het boek over 4 jaar expeditie in de platform economie waar ik deze week een frisse start mee maakte (publicatie: eind mei 2017) en het boek Musk Mania van Wavemaker kameraden Hans en Patrick dat uitkwam. Ik schreef het nawoord. Maar ook een interview met Mischa Koster, mediapsycholoog en expert in beïnvloedingstechnieken. De laatste tijd spreek ik overigens steeds vaker ‘startup’ initiatieven vanuit corporate organisaties. Wat mij steeds opvalt is dat er veel onder de radar gebeurd, er veel angst is om te falen en dat nergens aan de voorkant bekend is over het team achter het initiatief. Hoe anders is het in de ‘buitenwereld’….

Collaborative top 5

Nederlandse platformeconomie groter dan gedacht | TNO

Super interessant onderzoek van o.a. TNO over de omvang van de platform economie in Nederland. Ga dit stuk of een meer uitgebreide PDF lezen, of in ieder geval deze passages:

“Driekwart van de Nederlandse bevolking (72%) doet iets met online economie zoals bestellen van goederen of huren/verhuren van woning.”

“De platformwerkers blijken verschillende soorten online en offline platformwerk uit te voeren. Het gaat dus niet om één vorm van werk, maar combinaties van klussen.”

“Minstens een vijfde van de platformwerkers verdient de helft of meer van het inkomen via de platforms.”

Endgame? With Lyft Reportedly For Sale, The Rideshare Wars May Be Over (Mostly)

Er gaan geruchten dat ridesharing service Lyft (alleen in de VS actief) in de etalage wordt gezet. Forbes trekt hier de conclusie dat de eindstrijd voor de markt in zicht is. Dat lijkt mij wat voorbarig. Alle aanbieders gaan (uiteraard) voor een winner-takes-all scenario, maar intussen heeft het bericht van Juno in mijn update vorige week mij wel bewust gemaakt dat op het moment dat niet alle stakeholders tevreden zijn, het nooit een uitgemaakte zaak kan zijn.

Fatal crash of Tesla Model S in autopilot mode leads to investigation by federal officials – LA Times

Het moest er een keer van komen: een fatale crash van een (deels) zelfrijdende auto. Tesla kreeg afgelopen week de twijfelachtige primeur. Een mooie (even los van de tragedie van het voorval) case waar verschillende specialisten hun tanden kun kunnen zetten: verzekeraars (wie is aansprakelijk?), maar ook vraagstukken of mensen wel om kunnen gaan met zulke snelle veranderingen. Natuurlijk geeft Tesla aan dat je je handen aan het stuur moet houden, maar ik vermoed dat ik dat ook niet vaak zou doen. Even iets anders: misschien moet er ook maar eens een lijstje worden bijgehouden van keren dat zelfrijdende (of misschien kunnen zeggen: assisterende of ondersteunende) technologie een ongeluk heeft voorkomen. Niet om de optimistische flapdrol uit te hangen, maar puur om de ontwikkelingen in het juiste perspectief te kunnen plaatsen.

Crowdfunding kalft na explosieve successen wat af  – PAROOL

“De explosieve groei aan financiering via crowdfunding is in de eerste helft van dit jaar gestopt. De groei zakte landelijk onder de tien procent.” meldde Trouw deze week. Ook NU.nl besteedde aandacht aan dit nieuws. Is dit erg? Ik denk het niet, zeker niet alarmerend. Hoe komt het dan? Mijn gedachten daarbij:

1. Crowdfunding, en dan vooral lening crowdfunding, is een streng gereguleerde markt die zichzelf nog aan het ontdekken is. Zo is er bijvoorbeeld steeds meer aandacht voor transparanties over defaults (= wanneer het mis gaat) en vragen over de verantwoordelijkheden van platformen, zeker ook nadat de financiering binnen is. Al deze onzekerheden zijn niet bevordelijk voor een exponentiële groei (wat ook maar goed is);
2. Platformen hebben altijd de uitdaging van de juiste balans tussen vraag en aanbod. Ik denk dat bij (lening) crowdfunding de aanbod kant van het geld geen probleem is. Als je ziet hoe snel soms een propositie op 100% staat… Ik vermoed dat er gewoon te weinig kwalitatief goede projecten zijn om het geld dat er is op te maken;

Wel ben ik benieuwd of de relatief langzame groei van crowdfunding (laten we eerlijk zin: 86 miljoen in 6 maanden is nog steeds niks) nieuwe vormen van investeren via de crowd, zoals het vorige week genoemde Jungo, extra ruimte geven om nog sneller te groeien….

Dan nog even over de cijfers: deze komen van crowdfunding adviesbureau Douw&Koren. Interessant is dat Fundwijzer.nl niet met een stijging van 10, maar van 50 procent kwam. Douw&Koren heb ik al enkele keren gevraagd of zij transparantie willen geven over hun cijfers, maar helaas nog zonder resultaat. Fundwijzer.nl is hier een stuk transparanter over: zij scrapen elke 15 minuten (bijna) alle Nederlandse platformen en hebben op die manier een hele betrouwbare dataset. Als we het dan toch over transparantie hebben… (en de vraag waarom journalisten hier niet kritisch over zijn!??!)

Uber’s Testing a New Feature That Tracks Erratic Driving – BuzzFeed News

Eerder werd al bekend dat Uber de gegevens van de smartphone over snelheid en remmen voor nog onbekende (maar goed te raden) activiteiten wilde gaan opslaan. Deze week kwam dit interessante stuk naar buiten.

Enerzijds een controle mechanisme voor zowel chauffeurs

“The daily report will pop up on the driver app and give grades for “smooth brakes” and “smooth accelerations,” with specific feedback, such as “several harsh accelerations detected,” according to a sample screenshot provided to BuzzFeed News.

Uber told BuzzFeed that for the near future, it doesn’t plan to deactivate drivers who score lower on its safe-driving metrics. Instead, the company hopes that drivers will be incentivized to ride a little more cautiously if they know they’re being watched. “

als voor passagiers:

“Monitoring these factors will also help Uber fact-check bad ratings from passengers. Sometimes passengers report to Uber that their drivers were speeding.”

De data is overigens ook interessant voor de ontwikkeling van de zelfrijdende auto’s:

“The ride-hail giant told BuzzFeed News those patterns will eventually help build a real-time alert system for erratic or unsafe drivers, and it will inform its research on how self-driving cars should behave.”

Foto van de week

Naast mijn reguliere kantoor aan de Lomanlaan in Utrecht (inclusief picknick bank en uitzicht over de Dom) heb ik sinds kort ook een cel in de oude Wolvenburg gevangenis in het centrum van Utrecht. Een fijne plek om mijzelf in terug te trekken om aan mijn boek te werken. In alle rust nadenken, lezen, video’s kijken en…. schrijven. Kijk (via desktop) in mijn cel rond via deze 360 graden foto.

In een week dat de grote media werd gedomineerd door berichtgeving over de onverwachte Brexit, heb ik mij ook meer dan prima vermaakt met 4 interviews (waar zelfs een internationale primeur uit is gekomen!), een borrel, een presentatie over Schumpeteriaans ondernemerschap (jaja) en diverse kennismakingen.  Over die Brexit heeft iedereen overigens zijn plasje al gedaan, maar dan toch: ik ben toch erg benieuwd of het er echt van gaat komen. Als ik nu zie hoe Boris Johnson zijn ferme taal heeft ingeruild voor keutel-intrekkende-bewegingen… Ik ben benieuwd. Net als iedereen trouwens 😉

Collaborative Economy top 5

In de deeleconomie valt ook goed te verdienen – Trouw – Blendle

Deze week werd ik geïnterviewd voor een stuk in Trouw afgelopen zaterdag: in de deeleconomie valt ook goed te verdienen. Een stuk dat de verdienmodellen voor -en commissies van- platformen op een rijtje zette. Hoewel ‘goed geld verdienen’ en ‘rijk worden van de deeleconomie’ in de koppen de boventoon voeren, is in het stuk verder te lezen dat het toch niet zo makkelijk is als het lijkt. As always. Geld verdienen met een platform is nu eenmaal erg moeilijk. De paar grote uitschieters zijn zeker niet de norm voor de branche. Maar ja, dat bekt niet lekker boven een artikel.

Paar aanbieders samen goed voor honderden Airbnb-adressen – Amsterdam – PAROOL

Interessant onderzoek wat aangeeft dat “de tien aanbieders met de meeste verhuuradressen samen goed zijn voor meer dan vijf procent van het totaal aantal woningen dat wordt aangeboden bij Airbnb.”. Ook wordt duidelijk dat veel woningen in Amsterdam die worden aangeboden meer dan het maximaal toegestane aantal toeristen van 4 overschrijdt. Discutabel (proef je mijn nuance?) is de reactie van Airbnb: “Airbnb heeft al vaker aangegeven dat het onmogelijk is om adressen die geschikt zijn voor meer dan vier gasten van de site te halen.”

Aantal broodfondsen voor zelfstandigen groeit sterk | NU – Het laatste nieuws het eerst op NU.nl

Mooi om te zien dat de ontwikkeling van Broodfondsen, een manier waarop zelfstandige ondernemers in kleine groepen elkaar verzekeren tegen arbeidsongeschiktheid, groeit. Verzekeraars zouden hier natuurlijk op in kunnen springen door ondernemers te adviseren hun eerste jaar arbeidsongeschiktheid af te dekken met een Broodfonds en de periode daarna met een hierdoor goedkopere polis.

Tiny ride-hailing app Juno is wooing thousands of Uber and Lyft drivers

Interessante strategie van Uber concurrent Juno in New York: door Uber chauffeurs te betalen om de app te laten draaien naast de bestaande app krijgen zij in korte tijd enorm waardevolle data, wat hun weer helpt een betere dienst te bouwen. Intussen heeft een kwart van de Uber chauffeurs in New York zich ingeschreven als driver. Slim.

Vakbonden Bpost niet blij met Bringer – De Standaard

Al een tijdje volg ik economiefilosoof Rogier de Lange in zijn expeditie in België in de ontwikkeling van platformen die arbeid faciliteren. De intensiviteit van discussies rondom arbeidsrechten, vakbonden, etc. zijn in Vlaanderen toch een stuk sterker dan in het gematigde Nederland. Dit stuk (overigens niet van Rogier) gaat over een nieuwe dienst binnen een postbedrijf die mogelijk de eigen ‘pudding’ in gevaar brengt.

Eigen publicaties

Primeur: Crowdsourced hypotheekverstrekker Jungo krijgt AFM vergunning – Crowd Expedition

Afgelopen week was ik toevallig op bezoek bij Vincent van den Noort van Jungo: een crowdsourced hypotheekverstrekker in oprichting. Ik sprak hem een klein jaar geleden tijdens de Virtual Expedition over hun concept: hypotheek (deels) via de crowd. Een super interessant concept waar ik helaas met mijn eigen hypotheek nog geen gebruik van heb kunnen maken. Tijdens mijn bezoek bleek dat zij net de avond er voor de AFM vergunning hadden binnengekregen. Een belangrijke (en noodzakelijke) mijlpaal. Gelijk even een interview gedaan dus.

Is online rating overrated? Nieuw onderzoek naar reputatie via online platformen. – Crowd Expedition

Al eerder vertelde ik je van mijn online reputatie expeditie. In dit stuk leg ik het hoe en waarom uit.

Onderzoek naar de relatie tussen motivatie en vertrouwen in de deeleconomie – Crowd Expedition

Interview met Maarten ter Huurne: hij doet een PHD onderzoek naar vertrouwen en waardering in de deeleconomie. Heeft een hoop interessante inzichten en food4thought opgeleverd.

De impact van 24/7 surveillance op het individu: in gesprek met documentairemaker Peter Vlemmix – Crowd Expedition

Ook interviewde ik de afgelopen week Peter Vlemmix. Hij maakte in 2012 een baanbrekende docu Panopticon over de impact van online en offline surveillance. Wat krijg je wanneer je twee interviewers tegenover elkaar zet. Dat zie je vanzelf in de video 😉

Foto van de week

Deze foto maakte ik afgelopen week in de Albert Heijn om de hoek. Wederom een voorbeeld dat hospitality niet een conceptje is dat je vanaf het hoofdkantoor kunt bedenken en zomaar zonder extra aandacht op de werkvloer kunt neerplempen.

Afgelopen week stond in het teken van de laatste voorbereidingen van de rating& reputation expedition en had ik ook mijn eerste interview over dit onderwerp met onderzoeker Maarten ter Huurne. De video volgt komende week. Ook mocht ik een presentatie geven bij afvalverwerker BWaste. Altijd tof om na te denken over ontwikkelingen in een branche waar ik niet op het eerste gezicht aan zou denken wanneer het gaat over collaborative en innovatie. Komende week staan rating&reputation interviews gepland met een documentairemaker (dit moet je zien!), een filosoof en een dwarsdenker. En worden de laatste afspraken gemaakt met de uitgever van mijn boek over de collaborative economy. In de volgende update dus ook de naam van de uitgever. Release van het boek zal Q2 of Q3 volgend jaar zijn. Wordt een flinke breinbreker. Enorm veel zin in.

Collaborative Economy top 5

Website laat horeca overtollig voedsel alsnog verkopen

Mooi bericht deze week via de Sprout.nl nieuwsbrief:

Get Chef’s, dat begin juli van start gaat, is een online platform waarop horecaondernemers gerechten kunnen aanbieden op een voor hen gewenst moment. Doel is voedselverspilling in de horeca te verminderen.

Een duidelijke win-win-win: restaurants verdienen aan de restjes die zij normaal weggooien, consumenten kunnen voor een gereduceerd tarief lekkere maaltijden laten bezorgen en als laatst gaat er ook nog een klein deel van de opbrengst naar de voedselbank.

Ik denk alleen dat dit initiatief meer kans van slagen heeft wanneer zij zicht NIET profileren als een ’tegen-de-verspilling’ initiatief. Bekijk het eens van de andere kant: hoe cool is het dat je een app opent en een verzameling van unieke lekkere gerechten ziet die iedere paar seconden wijzigt. Je moet dus snel beslissen: van ieder gerecht zijn er maar een aantal van beschikbaar. If you snooze… you loose… Hiermee creëer je schaarste, spanning, gamification… en wordt het een hip initiatief. Wat weer goed is voor de prijsstelling en de schaalbaarheid van het initiatief.

Want uiteindelijk moet je ook een merk neerzetten waar de deelnemende restaurants zich mee willen associeren.

Stroom van je buren | NEWS FROM VATTENFALL

Dat de grote reuzen op de energiemarkt hun bestaansrecht voor de toekomst moeten herdefiniëren, dat is duidelijk. Deze week maakte Vattenfall (ook bekend van Nuon en Feenstra) bekend een eigen peer2peer platform te starten: Powerpeers.

“Via Powerpeers – een marktplaats voor energie – bepaal jij zelf met wie je jouw zelf opgewekte energie deelt en/of van wie jij zelf opgewekte energie afneemt. Van buurvrouw Lori en het dak van jouw sportvereniging bijvoorbeeld.”

Mooi initiatief. Niet nieuw natuurlijk, Vandebron is al enige jaren op de markt met een dergelijk product en heeft als onafhankelijke ‘rebel’ een flinke voorsprong, zeker als het gaat om de gunfactor, maar toch tof om te zien dat een dergelijk initiatief wordt gelanceerd door een grote reus. In een ander stuk in Trouw reageert Vandebron:

“Oprichter Aart van Veller noemt Powerpeers een ‘slechte kopie’ van Vandebron. Hij zegt het toe te juichen als anderen zijn voorbeeld volgen, maar Powerpeers is volgens hem ongeloofwaardig.

“De geclaimde doelen gaan volstrekt in tegen de belangen van de oprichter Nuon-Vattenfall, dat drijft op fossiele en centrale energieproductie.” Volgens Van Veller is Powerpeers geen bedrijf dat werkelijk vernieuwende diensten aanbiedt en niet veel meer dan een label.”

Ik denk dat extra spelers op deze markt alleen maar helpen om de markt verder te ontwikkelen en de nieuwe manier van stroom inkopen en verkopen bij het grote publiek aan de man te brengen.

Klein kanttekeningetje bij het bericht over de lancering van Powerpeers: er wordt wel érg veel nadruk gelegd op Powerpeers als onderdeel van de deeleconomie en het zijn van een ‘snel schakelende startup’ binnen de energiereus. Het feit dat het als een compleet nieuw label naast Nuon en Feenstra op de markt wordt gezet zegt in ieder geval iets over de ambities….

Market Snapshot: Crowd-based Insurance Startups on the Rise

Mooie opsomming van Jeremiah Owyang’s Crowd Companies met Peer2Peer verzekeringen. Ik moet er bij zeggen dat de term Peer2Peer wel erg breed is genomen, maar het is zeker een interessant lijstje om eens doorheen te lopen.

Creepy startup will help landlords, employers and online dates strip-mine intimate data from your Facebook page – The Washington Post

Data gebruiken om betere keuzes te maken en risico’s te verkleinen, daar is op zich niet nieuws aan. Banken doen dit wanneer je een lening aanvraagt, werkgevers voordat ze jou een contract en daarmee toegang tot hun kostbare resources aanbieden en verzekeraars voordat ze garant staan voor jouw pech en onhandigheden. Veel informatie lever je zelf aan, maar ook steeds meer informatie komt via verschillende (vaak ontraceerbare en oncontroleerbare) wegen bij de beslissende partij terecht.

In de UK is een nieuwe service opgezet die huisbazen een tool aanbiedt waarmee zij meer ‘zekerheid’ kunnen krijgen over wie zij in huis halen. Het werkt als volgt:

After your would-be landlord sends you a request through the service, you’re required to grant it full access to your Facebook, LinkedIn, Twitter and/or Instagram profiles. From there, Tenant Assured scrapes your site activity, including entire conversation threads and private messages; runs it through natural language processing and other analytic software; and finally, spits out a report that catalogues everything from your personality to your “financial stress level.”

The personal tenant report includes a list of my closest friends and interests, a percentage breakdown of my personality traits, a list of every time I’ve tweeted the words “loan” and “pregnant,” and the algorithm’s confidence that I’ll pay my rent consistently.

Natuurlijk heb je altijd zelf de keuze of je wel of niet meedoet in dit verhaal, maar bij een overspannen huizenmarkt wordt je wel voor het blok gezet. Doe je niet mee, dan krijg je het huis niet. Op het moment dat een dergelijk systeem breder wordt ingezet, kun je er niet omheen. Het algoritme bepaalt of je wel of niet geschikt bent: een keuze die grote impact op jou leven kan hebben. Probleem is alleen: je hebt geen idee welke variabelen worden gebruikt en of het algoritme überhaupt wel deugt. Het rapport over jouzelf kun je overigens niet zelf inzien. Gelukkig weet de spokesperson van deze nieuwe dienst de zorgen perfect te relativeren:

“If you’re living a normal life,” the creator said, “then frankly, you have nothing to worry about.”

Gelukkig, als je niets te verbergen hebt, dan hoef je je geen zorgen te maken. Dus.

Inside Uber’s Auto-Lease Machine, Where Almost Anyone Can Get a Car – Bloomberg

Stel je wilt voor Uber rijden, maar je hebt geen geld voor een auto en de traditionele geldverstrekkers vinden het risico te groot om in jou te investeren? Dan heeft Uber de oplossing voor jou in het leven geroepen: Xchange Leasing, LLC.

“Xchange caters to people who have been rejected by other lenders. It partners with auto dealerships, advertises to drivers, manages risk, and even pays repo men to chase down cars whose drivers aren’t making their payments.

In a deal led by Goldman Sachs, Xchange received a $1 billion credit facility to fund new car leases. The deal will help Uber grow its U.S. subprime auto leasing business and it will give many of the world’s biggest financial institutions exposure to the company’s auto leases.  The credit facility is basically a line of credit that Xchange can use to lease out cars to Uber drivers.”

De maandelijkse kosten worden automatisch van je Uber inkomsten afgetrokken. Ik vermoed dat mensen hierdoor nog langere dagen gaan maken, aangezien het geen rekening is die je even opzij kunt leggen. Eerst betaald je de lease en wat over is krijg je op je rekening gestort. Het idee van ‘benutten van onbenutte capaciteit’ is hiermee (op Uber Pool na dan) ook verdwenen. Positief punt: je kunt binnen twee weken van het contract af.

Jan Rotmans on Twitter: “Start-up wereld is een slagveld: 95% redt het niet. Op deze wijze vernietigt het ook innovatie”

Vorige week gaf ik in de update mijn mening op het stuk “Einde van startups in zicht? ‘Het is een kapot systeem'”. Toen Jan Rotmans dit stuk ook Twitterde bedacht ik dat de analyse misschien iets te kort door de bocht was. Want wat zou er gebeuren wanneer 95% het wél redt? Dan zijn we aan het rommelen in de marge en zullen we nooit écht innoveren. Of zoals Matteo Alessi mij leerde: om te weten waar de grens is, moet je er regelmatig overheen gaan.

Niet dat er niets aan het startup ‘systeem’ moet veranderen, maar om het percentage van falen als graadmeter voor goed of slecht te nemen… Misschien maar eens het woord falen vervangen voor ‘een experiment dat niet de output heeft opgeleverd dat nodig was om verder te gaan’. Zomaar even wat food4thought op de maandagmorgen.

Foto van de week

Deze week was ik op de Hogeschool van Amsterdam te gast bij een college en Q&A van Trebor Scholz over platform cooperativism. Op OuiShareFest in Parijs interviewde ik ook zijn partner in crime Natan Schneider. Komende week volgt een blogje, die ik in de volgende nieuwsbrief zal delen.

Volgende week start de vier weken durende mini expeditie waarin ik dieper in ga op vraagstukken over online rating & reputation. Er staan al interviews gepland met een filosoof, onderzoeker, platform eigenaar, documentairemaker en een kritische ver- en dwarsdenker. Daarnaast neem ik de tijd om materiaal dat ik al heb over dit onderwerp nog eens goed te bestuderen. Afgelopen week zat ik in de jury bij de pitches van het Jongeren Innovatie Platform van het Verbond van Verzekeraars (en mocht ik ook de dag met een presentatie afsluiten). Mooi om de energie en wil om te veranderen leeft. De volgende stap wordt cruciaal: de executie. Benieuwd of het lukt om de energie de ruimte te geven en verantwoordelijkheden los te laten. Dat is en blijft de grootste kunst (de critici zouden zeggen: bottleneck). Ook als niet energie deskundige mijn blik op de energietransitie naar 2031 mogen geven, zie mijn gedachten in het laatste bericht uit deze update.

Collaborative Economy top 5

We gaan nog niet naar huis – de Volkskrant – Blendle

Natuurlijk is er een hoop op Airbnb aan te merken, maar het feit dat er binnen een branche een nieuwe speler opstaat die in een aantal jaren tijd doorgroeit tot een grote wereldspeler laat ook zien dat er blijkbaar nog genoeg ruimte voor nieuwe initiatieven in deze branche is. Twee weken geleden opende Zoku: een longstay hotel. Een groeiende niche voor (business) reizigers die tussen een paar weken en een paar maanden in een stad willen verblijven. Een plek waar de tafel in plaats van het bed centraal staat. Onlangs mocht ik met Patrick Davidson voor ons boek Wavemakers de oprichter Hans Meijer interviewen. Echt een fantastisch verhaal. Later deze maand komt de case online.

AFM en DNB werken samen aan ruimere mogelijkheden voor financiële innovatie | AFM

“De toezichthouders Autoriteit Financiële Markten (AFM) en De Nederlandsche Bank (DNB) zetten nieuwe stappen naar een verruiming van de mogelijkheden voor innovatieve initiatieven op de financiële markt. Zo nodigen zij financiële marktpartijen uit om te reageren op voorstellen voor een toegankelijker toezichtregime voor innovatieve financiële diensten. Daarnaast starten AFM en DNB vandaag een gezamenlijke InnovationHub, de plek op hun beider websites waar nieuwe en bestaande innovatieve marktpartijen in de financiële sector met de toezichthouders in contact kunnen komen over vraagstukken op het gebied van financiële innovatie en regulering.”

Ik werd blij toen ik dit bericht van de AFM en DNB las. Juist ook omdat ik uit de verhalen van de Fintech startups die ik spreek hoor dat hier een groot probleem ligt. Minder blij werd ik toen ik het bericht voor de derde keer las en besefte dat de Innovatie Hub ‘slechts’ een onderdeel van de website (en dus alleen online) is en het woord ‘discussiedocument’ las.

‘Uber en Fiat in gesprek over zelfrijdende auto’s’ | NU – Het laatste nieuws het eerst op NU.nl

“Uber en Fiat Chrysler hebben gesprekken gevoerd over een eventuele samenwerking. De twee bedrijven gaan mogelijk technologie delen op het gebied van zelfrijdende auto’s.”

Deze week las ik ook ergens dat Apple de software die zij maken niet alleen voor eigen auto’s gaat toepassen. In het eerste artikel in #Issue 8 liet ik mijn gedachten al gaan over de belangrijkste spelers naar de mobiliteit van de toekomst. Het lijkt er op alsof de kaarten worden geschud. Hier ontstaat trouwens wel een interessante dynamiek waarin bepaalde spelers dubbele belangen hebben: zo is Uber voor Fiat een technologie partner, maar ook een potentiële grote klant voor afname van voertuigen én in de toekomst mogelijk een directe concurrent….

Technologie voor alle wereldproblemen – NRC

“De eerste Singularity University buiten Silicon Valley is geopend in Eindhoven. Kritiek op de ‘innovatiehotspot’ is er ook. Anders dan de naam doet vermoeden is het geen echte universiteit, erkent medeoprichter Yuri van Geest: „Het is meer een denktank, innovatiehotspot, kennisinstelling.”

Ik zie uit naar wat hier uit gaat komen. Het kan dooien of vriezen zou een bekende Amsterdamse filosoof ooit hebben gezegd. Ik maak mij soms wel zorgen over de ’techno optimisten’ die er in geloven dat techniek al onze problemen uiteindelijk wel op zal lossen. Waarom? Omdat dit er voor kan zorgen dat we op korte termijn geen verantwoordelijkheid nemen. En dat lijkt mij geen goed idee.

Einde van startups in zicht? ‘Het is een kapot systeem’ – rtlz.nl

Mooi stuk met Raimo van der Klein over dat we met zijn alleen de startups misschien iets te veel de hemel in aan het prijzen zijn.

“Het is een kapot systeem waarbij er teveel slachtoffers vallen. 95 procent van de startups redt het niet, terwijl we een hele generatie volgens dit model opleiden. De concurrentie is zwaar: er vechten veel bedrijven om een kleine hoeveelheid funding. Alleen de sterkste overleven en de winner takes it al. Zo gaat er veel innovatie verloren.”

Ik ben wel benieuwd hoeveel tijd een founder gemiddeld bezig is om financiering binnen te halen. Ik denk dat ik zal schrikken van de cijfers. Of eigenlijk niet. Veel dus. Daarnaast ben ik benieuwd wat de komende 5 jaar gaat gebeuren wanneer de intrinsiek gemotiveerde ondernemers (= langetermijn) een belletje krijgen van de korte termijn winst gedreven Venture Capital investeerders die hun geld met een factor 10 terug willen zien.

Tijdens mijn Brand Expedition was ik al fan van familie bedrijven die in alles wat ze doen gaan voor een lange termijn duurzaam bedrijf opbouwen. De laatste tijd is mijn ‘fan status’ alleen maar gegroeid… Misschien binnenkort maar eens een stapel boeken afgooien bij de Nederlandse incubators. Wie weet dat het helpt….

Eigen publicaties

Delphi Energietransitie: Power 2 the crowd? – Crowd Expedition

Eerder dit jaar was ik een van de 25 deelnemers aan een Delphi onderzoek over de energie transitie. Het was een leuke manier om mijn kennis en visie te projecteren op een voor mij relatief onbekend vakgebied. Het rapport werd afgelopen week opgevolgd met een event bij Rijkswaterstaat. Ik mocht er een korte pitch doen met mijn gedachten over de energie transitie tot 2031.

Foto van de week

Als voorproefje voor de tijd waarin alles uiteindelijk naar ‘As A Service’ zal gaan, ontving ik deze week mijn ‘Headphone As A Service’. Niet bezit, maar betalen voor gebruik. Een paar euro in de maand. De verantwoordelijkheid dat de materialen zo lang mogelijk mee gaan en een onderdeeltje vervangen super eenvoudig te vervangen is ligt bij de producent. Deze aanpak zal de mindset van producenten radicaal veranderen. En uiteindelijk voor iedereen een betere oplossing zijn.

Afgelopen week stond in het teken van nadenken over een nieuw businessmodel, gesprekken met uitgevers voor mijn Crowd Expedition boek, een presentatie bij Trivento en de laatste loodjes voor de hypotheek van ons nieuwe huis. Ik heb het vast al eerder gezegd, maar als er één branche is die de focus volledig legt op processen in plaats van op de klant… Ik blijf mij verwonderen. Hoe moeilijk kan het zijn? Blijkbaar heel moeilijk.

Collaborative Economy top 5

Europa verdedigt Uber en Airbnb tegen een verbod

Deze week kwam de EU met een rapport en advies naar buiten wat Europa met de Collaborative Economy aan moet. Belangrijkste conclusie: “De diensten die behoren tot de zogenaamde sharing economy, zoals de site voor seizoensverhuring Airbnb of voor autodelen Uber, mogen niet verboden worden in de Europese Unie, tenzij als laatste redmiddel.” 1-0 voor de lobbyisten. In mijn beleving wordt er een verkeerde discussie gevoerd, of wordt er in ieder geval nagelaten een belangrijke stakeholder, de platformen, op hun verantwoordelijkheden te wijzen.

Ik pak er een twee fragmenten bij uit andere artikelen bij:

“The collaborative economy is an opportunity for consumers, entrepreneurs and businesses—provided we get it right,” said Industry Commissioner Elzbieta Bienkowska. “We invite member states to review their regulation in the light of this guidance and stand ready to support them in this process.” Je zou ook kunnen zeggen: drugshandel is ook een kans voor consumenten, ondernemers en businesses. Waar in deze quote aan voorbij wordt gegaan is dat we enerzijds eerst helder als maatschappij moeten uitspreken wat we willen, wat zijn onze doelen, waar willen we naartoe, en hoe? Daarna komt de invulling om de hoek. Als de collaborative economy platformen hier een positieve bijdrage aan leveren, leg ze dan geen strobreed in de weg. Maar als deze platformen willens en wetens praktijken faciliteren die ongewenst en in strijd zijn met de wet, dan is het een ander verhaal. Neem als voorbeeld Airbnb: zolang het gaat om het benutten van onbenutte capaciteit en binnen de kaders die wij als maatschappij hebben afgesproken (zoals in Amsterdam 60 dagen, geen sociale huurwoningen, etc.) dan is ruimte gewenst. Op het moment dat het gaat om het schaalbaar maken van illegale hotels (panden die speciaal worden opgekocht om verhuurd te worden, met alle gevolgen van dien voor verschillende stakeholders), dan zeg ik: keihard afstraffen. Zolang platformen hier niet aan meewerken, dan zeg ik geen nee tegen een verbod.

“Platforms should not be subject to authorisations or licenses where they only act as intermediaries between consumers and those offering the actual service (e.g. transport or accommodation service).” Hierdoor wordt alle risico en verantwoordelijkheid bij de individuele gebruikers gelegd. Dat lijkt mij geen goede zaak, zeker ook omdat het platform niet een onafhankelijke intermediair is: zij heeft baat bij zoveel mogelijk transacties. Daarnaast hebben in veel gevallen vraag en aanbod niet direct contact met elkaar en kiezen zij elkaar niet zelf uit, dit gebeurd op basis van een algoritme van het platform. Het platform maakt de match, de gebruikers hebben hier geen controle over.

Lees ook deze diepere analyse ‘Highlights from the new EU guidelines on the Collaborative Economy‘

Airbnb is zegen voor Amsterdams toerisme | Opinie | de Volkskrant

“Airbnb’ers zijn voordeliger dan andere toeristen omdat ze langer blijven en beter verspreid zijn over de stad.” Interessant stuk dat aangeeft dat ieder discussie meer dan één invalshoek heeft. Let wel op: de data die is gebruikt, is aangeleverd door Airbnb.

A Bank That Wants To Disrupt Itself

Mooi verhaal van een Deense bank die in 2013 schrok van het succes van een eigen innovatie en zich toen bedacht: “maar wat als een concurrent deze innovatie op de markt had gebracht”. Deze wake-up call leidde tot de geboorte van ‘project X’. “and intended to not just innovate improvements that were 10% better, but 10 times better, or take “moon shots.” Ja, we hebben het hier nog steeds over een bank. Een aantal interessante quotes:

“One of its first projects was to reduce the mortgage application process from 800 to 80 minutes, end-to-end.”

“Where bankers think mechanically about processes, Project X thinks exponentially about customer journeys.”

“It’s not about Danske Bank having a digital strategy, but a business strategy for the digital age.”

The New Digital Economy: Shared, Collaborative and On Demand | Pew Research Center

Super interessant stuk met resultaten van een onderzoek in de VS onder 4,787 respondenten. Een economie die voornamelijk een speeltje is voor de hoger opgeleide en bovenmodaal verdienende individu. Een interessant stuk om eens voor te gaan zitten.

‘Noorwegen dicht bij verbod op verkoop benzineauto’s per 2025’ | NU.nl

In een tijd van populisme, korte termijn denken en weinig tot geen visie in de politiek, is het altijd fijn om te merken dat er plekken zijn waar het wél kan. “In Noorwegen zouden per 2025 geen benzineauto’s meer mogen worden verkocht. De Progressieve Partij is ver gevorderd met de onderhandelingen met de coalitiegenoten om daar overeenstemming over te bereiken.’ Geen gerommel in de marge met 1.000 uitzonderingen, maar een concreet doel met een deadline. Dat is de enige manier om écht een verandering in gang te zetten.

Eigen publicaties

Martijn Arets – Het grootste kennisfestival van Nederland – YouTube

Benieuwd naar hoe een presentatie van mij er uit kan zien? Check dan deze video van mijn presentatie op Het Grootste Kennisfestival van Nederland een dikke week geleden. De omschrijving van mijn bijdrage:

“Anno 2016 is het individu empowered zichzelf te organiseren middels online tools als Whatsapp en Facebook en platformen als Airbnb en Kickstarter. Een revolutie! Maar wat gebeurd hier nu echt? Wie zijn die nieuwe spelers? Wat zijn de grootste dilemma’s in deze transitie? Martijn Arets reist de wereld rond en ging al in gesprek met 300 ondernemers en experts uit deze ‘nieuwe’ economie en deelt zijn analyse, twijfels en vooruitblik.”

A corporation cooperating with a startup and the crowd: Swisscom – Crowd Expedition

Uit de oude doos en nu in het Engels beschikbaar: een interview dat ik een klein jaar geleden in Helsinki had met Andreas van Swisscom. In dit gesprek verteld hij hoe een corporate wél kan samenwerken met startups. Belangrijkste lessen:

1. zorg voor bruggenbouwers die de dynamiek van zowel de startup als de corporate wereld begrijpen

2. zie legacy niet als handicap, maar als een kans

From crowd to community: Werkspot.nl’s challenges (and opportunities) – Crowd Expedition

Wederom uit de oude doos en nu in het Engels beschikbaar: mijn interview eerder dit jaar met de CEO van Werkspot.nl. Een van de eerste en meest succesvolle Nederlandse peer2peer platformen. En met genoeg potentie om het business model uit te breiden.

Foto van de week

De laatste tijd kom ik steeds vaker eigenaren en CEO’s tegen die aangeven dat de dingen die ik doe en deel hen helpen in hun eigen ontwikkeling en die van hun organisatie. Super tof om te horen en na deze gesprekken te hebben laten bezinken heb ik besloten om hier meer mee te gaan doen. Op dit moment ben ik bezig met een concept waarbij ik individuele business leaders en teams via een vaste abonnement constructie vanaf de zijlijn meeneem in de werelden en gedachten waarin ik mij begeef. Binnenkort meer. Interesse? Stuur dan een reply op deze nieuwsbrief. Delen mag!

Wie op zoek was naar een overload aan kennis, inspiratie en toffe contacten had deze week genoeg keuze: Startup Fest, Campus Party, Crowdfunding Day Europe, Het Grootste Kennisfestival van Nederland en The Next Web. Ik begon de week met Het Grootste Kennisfestival van Nederland: een super tof festival in Deventer met tientallen toffe sprekers en bandjes. Ook ik mocht het publiek inspireren met mijn verhaal. Op The Next Web heb ik vooral toffe mensen gesproken, een aantal inspirerende verhalen gehoord en 3 interviews gedaan. Het terrein van de Westergasfabriek met veel energie en food4thought verlatend sloot ik mijn week af met een presentatie en paneldiscussie bij Kennisland over de opkomst van Airbnb.

Collaborative Economy top 5

Rabobank koppelt ondernemers aan rijke mensen | Telegraaf.nl

Rabobank kondigde deze week een proef aan met een eigen crowdfunding model waarbij zowel de bank als de crowd samen participeert. Mooi initiatief. Helaas was er verder inhoudelijk nog weinig (openbaar) bekend. Een tweet met de vraag ‘wie heeft welk recht wanneer er iets mis gaat, is het ook écht samen uit, samen thuis?’, werd door de Rabobank als volgt beantwoord: “de risico’s lopen parallel aan die van de Rabobank naar rato van de participatie van de investeerder. Rabobank zal altijd een meerderheid hebben in de financiering. Het is een Peer 2 peer lening waarin de bank ook participeert en een leidende rol heeft.” Nu ben ik geen financieel expert, maar het is voor mij toch nog niet helemaal duidelijk of de crowd én de Rabobank bij een faillissement ook zij aan zij in de rij staan of niet. Toch nog maar een tweetje tegenaan gegooid…

Taming the beasts | The Economist

Overheden hebben over het algemeen geen idee wat te doen met de opkomst van steeds machtiger wordende platformen, zo ook in dit zeer interessante artikel: “European governments are not alone in wondering how to deal with digital giants”. Want dat grote platformen geen heilige boontjes zijn en goed weten hoe ze hun verhaal, vaak via slimme marketeers en lobbyisten, moeten verkopen, daar zijn we intussen allemaal wel achter.

Uiteindelijk moet ook overheid meer expert worden in platforms om de dynamiek te begrijpen en de manier waarop zij opereren. En op sommige vlakken de lead pakken in plaats van de afwachtende en afhankelijke partij. Visie en keihard de grens aangeven. Dit is wat we willen (en toestaan), en dit niet.

In een discussie met een verantwoordelijke binnen de gemeente Amsterdam voor het Airbnb (zie ook de volgende twee artikelen) beleid tijdens de sessie van Kennisland vertelde zij dat de gemeente zelf een registratie systeem wil opzetten. Ga je iets verhuren via Airbnb, dan moet je de gemeente een mailtje sturen. Het was maar goed dat ik niet op een stoel zat, anders was ik er van het lachen afgerold…

Ook moet er in mijn beleving meer bewustwording komen voor de cultuurverschillen tussen Europa en Silicon Valley. Silicon Valley is niet het schoolvoorbeeld voor ondernemerschap. Zelfs Danae Ringelmann, founder van Indiegogo, die ik deze week interviewde was heel duidelijk hier in: als de ondernemers uit Silicon Valley de wereld gaat besturen, dan wordt niemand daar blij van. We moeten meer bewust worden van de verschillende culturen en uit iedere cultuur de sterke punten halen. Dat dit lastig is, bewijst de volgende quote uit dit artikel: “If Europe, predictably, is reacting to the rise of platforms through the rule book, America’s response also fits a stereotype.”

Toeristische steden eisen inzage in data Airbnb | Nieuwsuur

Deze week kwam een delegatie uit diverse wereldsteden bijeen om hun ervaringen met de deeleconomie in hun stad te delen. Dit als onderdeel van het Sharing City project waar de vrienden van ShareNL een belangrijke rol in hebben gespeeld. Een van de uitkomsten die de NOS deelde is dat steden inzage in data van Airbnb willen. Waar de gemeente Amsterdam Airbnb eerst op haar blauwe ogen geloofde toen zij zonder onderbouwing 5,5 miljoen aan toeristenbelasting overmaakte, merk ik dat de sfeer begint om te slaan. En dat is logisch. Het is voor een platform als Airbnb eenvoudig om de opgelegde regelgeving (maximaal 60 dagen, 4 personen per keer en geen sociale huurwoningen) in te programmeren in het platform. Ik schreef hier onlangs een blog over. Probleem is dat de ‘overtreders’ ook een lucratieve inkomstenstroom voor dat zelfde platform zijn. Het wordt dus tijd om hier iets aan te doen.

Airbnb-verhuurder verdiende in 2015 gemiddeld 3800 euro – Amsterdam – PAROOL

“Ruim 14.000 Amsterdammers hebben in 2015 hun woning verhuurd via Airbnb. Zij verdienden daarmee gemiddeld 3800 euro.” – In een charme offensief, bij Airbnb zijn ze ook niet gek, heeft Airbnb zaterdag een dataset vrijgegeven. Opvallend, maar niet verrassend, is dat voornamelijk de positieve kant van het verhaal wordt belicht: “Met de verhuur in Amsterdam zegt Airbnb dat het de economie afgelopen jaar 380 miljoen euro heeft opgeleverd.” Ten eerste ben ik benieuwd naar de onderbouwing, ten tweede ben ik ook benieuwd wat de uitkomst is wanneer álle plussen en minnen op een rijtje staan. De dame van de Gemeente Amsterdam op de bijeenkomst van Kennisland wist bijvoorbeeld te vertellen dat alleen al de inspectie van woningen ivm Airbnb de gemeente vele miljoenen per jaar kost.

Voor de duidelijkheid: ik ben groot fan van Airbnb, gebruikt het zelf ook regelmatig, maar dan wel op de manier van het oorspronkelijke verhaal: het benutten van onbenutte capaciteit. Zodra het over een illegaal hotel gaat dan is het verhaal wat mij betreft gelijk klaar.

‘Het apparaat weet veel van ons, maar wij weten niets van het apparaat’ | Tech | de Volkskrant

“Techniekfilosoof Esther Keymolen promoveerde op het gegeven dat we ondanks schandalen blijven gebruikmaken van sociale media.” Interessant stuk over (de complexiteit) van vertrouwen. Geeft ook onze afhankelijkheid aan. Ik wilde onlangs bijvoorbeeld op mijn nieuwe telefoon geen Facebook installeren (te veel tijd, dus zelfbescherming), maar vervolgens kon ik heel veel andere apps niet meer gebruiken, aangezien ik hiervoor een Facebook login nodig had….

Eigen publicaties

Stop talking about tech, start talking about moral and ethics: Ethan Zuckerman – Crowd Expedition

Op The Next Web sprak ik met Ethan Zuckerman. Wikipedia omschrijft hem als: “American media scholar, blogger, and Internet activist. He is the director of the MIT Center for Civic Media and the author most recently of Rewire: Digital Cosmopolitans in the Age of Connection”. Super interessante man en erg leuk gesprek gehad.

Empowering entrepreneurs: the journey of Indiegogo – Crowd Expedition

Op The Next Web interviewde ik ook Danae Ringelmann, co-founder van Indiegogo. Het was niet de eerste keer dat we elkaar spraken: in December 2014 sprak ik ook met haar in San Francisco. Toen maakte zij indruk op mij met haar droom achter Indiegogo: “to democratise access to capital and empower anyone to fund what matters to them, whatever that is.”. Nu, 1,5 jaar later, is haar droom bijgesteld.

Searching for the holy grail in mobility: BlaBlaCar – Crowd Expedition

Op The Next Web sprak ik ook met Nicolas Brusson, een van de oprichters van BlaBlaCar. We spraken over hun snelle groei, hoe je cultuur kunt vasthouden tijdens groei, hun nieuwe kantoor in Amsterdam, vertrouwen & reputatie en hoe de ‘holy grail’ in ride sharing er uit moet zien.

Foto van de week

Direct na het interview met Danae Ringelmann moest zij alweer het podium op. Tijdens het luisteren naar haar presentatie was ik ons interview alweer aan het monteren. Een uur later stond het online. De afgelopen 3 jaar expeditie heb ik geleerd hoe dit soort processen te stroomlijnen, zodat ik met een relatief klein (freelance) team een hoop kan doen. Mooie uitdaging!

Deze week stond in het teken van OuiShare Fest in Parijs: het grootste collaborative economy festival ter wereld. Met het thema ‘after the gold rush’ werd er gesproken over eigenaarschap, financiering, blockchain (uiteraard), arbeid en meer. In een Parade achtige setting kwamen zo’n 1.000 geïnteresseerden bijeen. Op de laatste dag mocht ik een sessie over crowdfunding modereren. Ondanks dat het op vrijdag om vijf uur ’s middags was, gingen de discussiegroepen zelfs ná het sluiten van de sessie nog ieder minstens een half uur door. Top. Daarnaast nog 3 interviews gedaan, zie later deze nieuwsbrief. Komende week staat in het teken van The Next Web en ‘het Grootste Kennisfestival van Nederland’, waar ik een presentatie zal verzorgen.

Collaborative Economy Top 5

With $25.5M in new funding, Trov launches on-demand insurance for individual items  |  TechCrunch

Als er één drempel is voor de deeleconomie is het wel verzekeren. Verzekeraars werken wel steeds vaker samen met platformen waar je kostbare assets kunt delen (huizen en auto’s), maar als het om een meer niche product gaat of om een product met minder waarde, dan is er veelal geen tot weinig interesse. De businesscase is simpelweg nog niet interessant genoeg. Ik verwacht dat dit de komende jaren voor platformen eerder moeilijker dan makkelijker zal worden om een verzekeraar aan zich te binden, aangezien ik voorspel dat veel verzekeringsproducten voor de deeleconomie uiteindelijk in de standaard polis van het individu zal worden opgenomen. Wat dat betreft kan de verzekeringsbranche wel wat innovatie gebruiken. Het Australische Trov biedt een interessant model: ‘Trov is an on-demand insurance platform that lets users buy insurance for specific products, for a specific amount of time.’ Kort gezegd: je kun specifieke producten voor een specifieke periode verzekeren. Dus als ik jou even mijn fiets uitleen, dan kan ik deze eenvoudig verzekeren. En wanneer ik een fiets deel platform opzet, dan hoef ik niet meer in conclaaf te gaan met een grote verzekeraar (wat mij weer minimaal 6 maanden vertraging op zal leveren), maar kan ik via een API een dienst als Trov eenvoudig in mijn dienstverlening implementeren. Ik zeg: wie pakt de bal op voor Nederland of Europa?

Uber and a Bay Area landlord will pay new tenants $100 a month to go car-free | The Verge

Uber gaat samen met grote vastgoed aanbieders in San Francisco nieuwe huurders een maandelijkse bijdrage van $100 transport tegoed aanbieden, op het moment dat zij besluiten zelf geen auto aan te schaffen. Dit tegoed kan voor verschillende vormen van openbaar vervoer worden gebruikt. Minimaal $30 moet aan een Uber worden besteed. Een interessante ontwikkeling waarbij een marktpartij het voortouw lijkt te nemen om samen te werken met project ontwikkelaars. Door huurders via een incentive over te halen geen eigen auto aan te schaffen (of mee te nemen), bespaart de ontwikkelaar een hoop gedoe van het creëren van parkeerplaatsen. Voor een klein deel is dit natuurlijk het verschuiven van het probleem, maar het is wel een goede eerste stap om project ontwikkelaars (en later ook gemeenten) te laten kijken naar het grotere plaatje: mobiliteit en leefomgeving.

Uber laat gebruikers ritten van vrienden en familie live volgen | NU.nl

“Uber stelt gebruikers van de taxidienst in staat om bekenden met wie zij in een familiegroep zitten, in staat om live ritjes van andere groepsleden te volgen.” Weer een slimme toevoeging om de app in het dagelijks gebruik van de gebruikers te krijgen. Ik ben benieuwd waar de eerste ouders wonen die voortaan hun kinderen met de Uber naar school toe laten brengen en weer op laten halen. Voor hen is deze functie natuurlijk ideaal. In de VS al heel gebruikelijk. Kunnen de ouders nog even doorwerken. Of dat wenselijk is, dat laat ik voor het gemak nog even in het midden.

Advocate kondigt class action aan tegen Newsmonkey – De Standaard

“De crowdfunders van Newsmonkey, die na twee jaar uitbetaald worden en daarbij, na aftrek van kosten voor MyMicroInvest, verlies lijden, zijn door de onderneming gebruikt. Dat zegt financieel expert Pascal Paepen. Via Twitter kondigt een advocate een class action aan. ‘Die crowdfunders krijgen publiekelijk ook nog een schop onder de kont. Dit is onbeschoft, een gebrek aan ethiek, en de slechtste kant van het kapitalisme’, aldus Paepen.” Weer een goed voorbeeld dat er nog flink wat moet veranderen wil crowdfunding een duurzaam model worden. Waarbij de investeerders weten wat ze kopen en welke risico’s zij lopen (wat nu naar mijn ervaring vaak niet het geval is) en de ondernemers weten wat ze ook formeel met de crowd aan moeten en kunnen.

We don’t need self-driving cars – we need to ditch our vehicles entirely | Opinion | The Guardian

“The driverless revolution may seem convenient, but public transportation means we can already skip driving. Not only is it better for the planet – it also keeps us out of traffic jams” Een mooi en compleet verhaal over hoe we in de ontwikkelingen van zelfrijdende auto’s verder moeten kijken dan onze neus lang is….

Eigen publicaties

E-residence update with Kaspar Korjus at the OuiShare Fest in Paris – YouTube

Een paar maanden geleden had ik twee interviews in Estland rondom een bijzonder project: e-Residence. Estland, een klein land met zo’n 1,6 miljoeninwoners, runt haar land als een platform. En opende dit onlangs voor de rest van de wereld.

Het idee dat landen niet meer met elkaar concurreren op basis van belasting, maar op basis van de ‘user interface’ van het land, klinkt misschien bizar, maar lijkt een reëel toekomstscenario. Dat zij hiermee mogelijk indirect de lat voor anderen landen op een ander niveau leggen is natuurlijk alleen maar goed.

Op het OuiShare Fest in Parijs sprak ik met Kaspar Korjus, program director van het e-Residence project.

Platform Cooperativism: the missing link in building a sustainable collaborative economy – YouTube

Het lijkt van de buitenkant misschien wel dat collaborative platformen iets nieuws doen (en dat doen ze deels ook), maar wanneer je kijkt hoe zij zijn georganiseerd en gefinancierd, dan is er echt niets nieuws aan de horizon. Dit onderwerp is momenteel erg relevant nu steeds meer mensen ook gaan werken via deze platformen en ook steeds meer afhankelijk worden. Een mogelijke oplossing voor dit probleem is ‘platform cooperativism’.

Op het OuiShare Fest 2016sprak ik met Nathan Schneider, een evangelist van het ‘platform cooperativism’ and organisator van een groot congres over dit onderwerp in New York eind vorig jaar.

Sharing Cities: A case for truly smart and sustainable cities – YouTube

Deze week interviewde ik Duncan McLaren, auteur van het boek ‘Sharing Cities: A case for truly smart and sustainable cities’. We spraken over sharing cities, het gevaar van sharing cities sharing cities noemen en meer….

Platforms: every inspector’s ultimate wet dream – Crowd Expedition

Een Engelse vertaling van een reed eerder gepubliceerd artikel waarin ik mensen uitdaag om eens met een andere bril naar de ontwikkelingen binnen de platform economie te gaan kijken. Wat is nu nieuw? En hoe kun je niet alleen naar de nadelen, maar ook naar de voordelen kijken?

Foto van de week

Een foto impressie van de sessie over het duurzame gebruik van crowdfunding welke ik modereerde op OuiShare Fest. Onder mijn leiding gingen vier experts de interactie met het publiek aan. En ondanks dat het een sessie op de laatste dag van het event om vijf uur ’s middags was, spatte de energie er van af.

Weer een mooie week waarin we een planning hebben gemaakt voor de uitbreiding van het platform deeleconomieinnederland.nl. Deze moet in September zijn doorgegroeid naar 150 volledige profielen. Dan wordt alle data vertaald en kunnen ook internationale onderzoekers gebruik maken van de database. Daarnaast het NRClive FinTech event bijgewoond en weer veel interessante inzichten opgedaan. Veel discussies over hoe nieuw alles nu wel is en hoe te innoveren binnen olietankers. Ook veel aandacht naar Big Data. Veelbelovend, maar dan moeten eerst de basis processen op orde zijn. Ik vatte het als volgt samen in een tweet: “Big Data om klant beter te bedienen. Meeste financiële instellingen weten niet eens wat ze met mijn NAW gegevens aan moeten.”

Collaborative Economy top 5

Apple steekt 1 miljard dollar in Chinese Uber-concurrent | NU.nl

“Apple heeft een bedrag van 1 miljard dollar geïnvesteerd in de Chinese Uber-concurrent Didi Chuxing.” Ironisch is dat Uber een zelfde bedrag per jaar verlies lijdt in China. Weer een interessant bericht uit de markt naar de gedeelde zelfrijdende auto. Ik verwacht dat de komende tijd 3 soorten stakeholders elkaar meer en meer op zullen gaan zoeken:

1. auto producenten (bekend met het maken van hardware, distributie, onderhoud en netwerk aan klanten)
2. software voor zelfrijdende auto’s (maken een besturingssysteem dat onafhankelijk van verschillende type voertuigen gebruikt kan worden)
3. platform software partijen als Uber, Lyft en DiDi Chuxing voor de operationele inzet van de auto’s

De voorbeelden die we nu zien zijn dus o.a. Apple (1) en Didi Chuxing (3), Google (2) die in Uber (3) investeert (en daarnaast ook zelf auto’s bouwt, maar ik denk da dat voornamelijk is om hun software te testen, niet omdat ze een auto producent willen worden), General Motors (1) die in Lyft (3) investeert.

Daarnaast zullen er partijen zijn die meerdere van deze punten tegelijk aan zullen pakken.

1. BMW (1) en Mercedes (1) die zelf platformen (3) opzetten om hun eigen vloot te verhuren (3) of eigenaren van hun autos’ hun auto te verhuren via p2p platformen (3);
2. Tesla die zowel de hardware (1), software (2) als uiteindelijk ook wellicht de platformen (3) gaat domineren, zie ook dit stuk in de Hufftington Post: ‘Elon Musk Just Dropped Another Hint That Tesla May Take On Uber’

Of zij door op meerdere vlakken te willen excelleren ook de benodigde snelheid kunnen maken en schaal kunnen realiseren, dat is nog even de vraag, maar interessant is het zeker.

Twaalf thuishulpen Apeldoorn regelen het zelf wel: weg met managers, directeuren en dure auto’s – Omroep Gelderland

Als overheid en bedrijfsleven faalt, dan doen we het zelf wel. Deze week kwam er weer een mooi voorbeeld voorbij: “Door alle bezuinigingen op de zorg leven veel thuiszorgmedewerkers in onzekerheid. Twaalf thuishulpen in Apeldoorn zijn het zat en hebben het heft in eigen handen genomen. Ze hebben als eerste in Nederland een thuiszorgcoöperatie opgericht.” Los van de discussie of dit nu zo nieuw is, of ze het organisatorisch gaat redden en of dit een schaalbaar (of misschien beter: repliceerbaar) model is, is het weer het zoveelste voorbeeld van mensen die het heft in eigen handen nemen. Ik verwacht dat we de komende jaren veel meer van dit soort voorbeelden voorbij gaan zien komen. Enerzijds omdat het geduld op is en de frustratie groot, en anderzijds omdat er steeds meer tools komen om jezelf als kleine community, zonder overhead, te organiseren.

Paypal beschermt niet langer donateurs crowdfundprojecten | NU.nl

“Betaaldienst Paypal biedt binnenkort niet meer kopersbescherming als er wordt betaald bij een crowdfundproject.” Oftewel: je krijgt als crowdfunder niet meer je geld terug wanneer een product niet wordt geleverd. Ik was om eerlijk te zijn niet op de hoogte dat dit tot nu toe wel het geval, maar het bevestigt nogmaals wat Kickstarter al zelf in 2012 in een blog publiceerde: ‘Kickstarter is not a store’.

AirBsit: app koppelt ouders aan babysitter – PAROOL

AirBsit, een peer2peer oppas dienst, werd afgelopen week in Amsterdam gelanceerd. Interessant is, net als bij AirDnD, de knipoog naar het grote Airbnb. Ik ben zelf erg benieuwd of dit gaat werken en nog belangrijker: of ze hun business model rond kunnen krijgen. Bij schoonmaak platformen als Helpling is het al lastig om wanneer eenmaal de match is gemaakt, om de vervolg opdrachten ook via het platform (= businessmodel) te laten verlopen. Gemak (agenda en geen gedoe met cash geld), anonimiteit (met een druk op de knop iemand ontslaan) en  verzekering zijn voor hen een pré. Maar dan heb je het over een activiteit die je zelf liever niet doet en waar je meestal de uitvoerder (= schoonmaakster) nooit ziet. Met je kind is dat wel wat anders. Dan blijft gemak over. Ook zou ik als klant een stuk intensievere screening van mijn oppas willen dan die van mijn schoonmaakster. Daarnaast is het uurtarief van een oppas (starttarief volgens het Nibud is 4,50euro) een stuk minder lucratief dan dat van een schoonmaakster, dat al snel 2 tot 3 maal zo hoog is. Ik verwacht dat er de komende maanden meer en meer van dit soort platformen die ‘klusjes achter de voordeur’ doen bij zullen komen. Check trouwens ook het ’trusted neighbour’ fragment uit een interview met de oprichter van een Amerikaans klusjes platform.

Hoe China via big data modelstudenten creëert | Buitenland | de Volkskrant

In de voorbereiding van de rating & reputatie expeditie die in Juni gaat starten (ik vertelde er vorige week al even kort over) kwam ik op dit experiment in China: “Wat je twittert, hoe lang je slaapt, welke boeken je leest, wat je eet en hoe lang je onder de douche staat: alles gaat in China de computer in. Alles.”. Een spannende ontwikkeling: tot hoe ver gaat dit. Ik verwacht ver. Heel ver. Lees ook het stuk dat ik onlangs op Marketingfacts.nl publiceerde: ‘Is online reputatiemanagement doorgeslagen?’. Hierin ook een verwijzing naar de Chinese ‘Sesame Credit Score’.

Foto van de week

Coen Voormeulen van De Nederlandsche Bank aan het woord op het NRClive Fintech event. Bij DNB hebben ze een eigen blockchian netwerk met een eigen virtuele munt, de DNBcoin, gebouwd om te leren begrijpen wat de mogelijkheden en uitdagingen zijn van virtuele munten. Op de vraag uit het publiek of hij zelf ook ooit al een Bitcoin betaling had gedaan, antwoordde hij ‘nee’.