Goedemorgen! Vorige week druk bezig geweest met twee presentaties en een eindstuk van een verkenning over de rol van de provincie in de platformeconomie. Voor deze editie weer een aantal mooie artikelen verzameld en daarnaast een aantal publicaties gedeeld waar ik bij betrokken was. Zo werd ik vorige week twee keer als expert aangehaald in artikelen in De Volkskrant over Amazon en Gorillas, mocht ik digitaal aanschuiven bij De Nieuws BV op NPO Radio1 en  NPO2 en publiceerde ZiPconomy een mooie blog over de ABU bijeenkomst waar ik vorige week over berichtte. Genoeg leesvoer voor deze week dus 😉 Mooie dag!
7 miljoen voor online expediteur Shypple, dat dit jaar 60 miljoen omzet wil maken – MT/Sprout
Veel berichtgeving en discussies gaan over platformen in de to-consumer sector, terwijl juist ook in de to-business markten platformen een grote impact hebben en kunnen hebben. Er zijn 3 kenmerken van markten waar platformen extra waarde kunnen toevoegen:
- hoge mate van informatieasymmetrie;
- complexe processen;
- ingewikkelde regelgeving.
In de logistiek kun je over het algemeen alledrie de vakjes aanvinken. Een mooi voorbeeld van een b2b platform is Shypple: een online expediteursplatform. Klanten zijn niet meer afhankelijk van intransparante expediteurs en ingewikkelde processen, maar kunnen eenvoudig via het platform zelf boeken en monitoren.
Daarnaast biedt een platform en de data en schaal die het heeft de kans om de dienstverlening uit te breiden en daarmee de klant nog meer te ontzorgen. Uit het artikel van Sprout:
“We zijn nu een supply chain management-platform geworden. Naast het boeken van een vracht, helpen we bijvoorbeeld ook bij de financiering van een vracht. Zo kun je een vracht eerder betalen, om liquiditeitsproblemen te voorkomen.’ Daarnaast biedt Shypple klanten een ruimere inzicht in de data. ‘We analyseren bijvoorbeeld wat er precies in de containers zit, hoever de fabriek is met het productieproces en wanneer je je vracht kunt verwachten.”
Hiermee kunnen zij een veel beter verhaal verkopen dat traditionele niet-platform spelers. Dit zal zich ook doorvertalen in de loyaliteit van de klant, die je ook kunt omschrijven als lock-in. Wat in principe natuurlijk niet negatief hoeft te zijn. Een mooie casus van Nederlandse bodem.
YoungCapital schudt uitzendmarkt op met digitaal zelfbedieningsplatform
De laatste tijd komen er veel to-business uitzendplatformen bij: YoungCapital Direct. Deze week werd officieel bekend dat ook YoungCapital met een eigen uitzendplatform op de markt komt. Een interessante, maar ook gewaagde stap. De uitzender lanceerde enkele jaren geleden freelanceplatform YoungOnes en investeerde al enkele miljoenen in dit platform.
Met YoungOnes, dat overigens een aparte BV is die los staat van de bestaande organisatie en operatie, heeft YoungCapital dus al de nodige ervaring kunnen opdoen. Nu is het dus tijd voor een variant in een uitzendjasje.
Dit klinkt overigens eenvoudiger dan het in de praktijk zal zijn. YoungOnes is een losstaande organisatie en ook al maakt het gebruik van de legacy van YoungCapital: toch kan het volledig autonoom opereren. Wel de lusten van YoungCapital, maar niet de lasten zal ik maar zeggen. En hoewel het nu nog niet duidelijk is in hoeverre YC Direct is geïntegreerd is met de moederorganisatie: wanneer je de naam bekijkt dan doet het vermoeden dat dit wel het geval is. Dit is natuurlijk ook een heel logische stap: via het platform kunnen de lastminute klussen die je via een intercedent niet kunt invullen toch worden ingevuld. Het is alleen de vraag welke variabelen meewerken in de afweging om de intercedent te gebruiken of het platform. In het meest ideale geval wordt het platform integraal onderdeel van de uitzendorganisatie. Een omvangrijke stap dat een compleet andere benadering van werken van de gehele organisatie vraagt, maar als het lukt dat heb je natuurlijk goud in handen. Een andere uitzender die hier eerder mee is gestart is Randstad. Deze lanceerden enkele jaren geleden Randstad Go. Dit is meer een intern platform: intercedenten en werkenden hebben toegang tot het platform, dat onderdeel is van de Randstad App. De klant heeft nog steeds traditioneel contact met de uitzender. Een volgende stap zou kunnen zijn om het platform voor een bepaald type klant of klus ook voor de klant open te zetten. En daarmee de klant de keuze laten: veel zelf doen tegen lage kosten of laten ontzorgen door een intercedent en meer betalen.
Want wat sowieso interessant is voor de uitzendmarkt is wat dit met de tarieven doet. Want al klagen veel stakeholders over de commissies van platformen: de gemiddelde marge van een uitzender is hoger dan die van een platform. Ook YC Direct wil het voordeel van lagere transactiekosten door gebruik te maken van een platform doorzetten naar de klant:
“De platformkrachten zijn wel een stuk goedkoper. YoungCapital Direct rekent de opdrachtgever ongeveer €2,50 per gewerkt uur. Dat is volgens Bosveld twee à vijf euro minder dan bij een gewone uitzendopdracht.” Een strategie die uitzendplatform Maqqie ook hanteert: “Wij rekenen zeven procent van de kostprijs in plaats van de 15 tot 25 procent van uitzendbureaus of payrollers”. Een besparing voor de klant van minimaal 50% op de transactiekosten. Dat is fors.
YC Direct is een interessante casus om te volgen, zeker omdat YoungCapital bekend staat dat het niet veel heeft met heilige huisjes en erg datagedreven is. In een eigen persbericht geven zij ook aan dat “klanten hun eigen uurtarief kunnen bepalen”. Ik ben erg benieuwd hoe zij dit binnen het uitzendmodel hebben weten te realiseren.
Als laatst ben ook wel erg benieuwd wat voor impact dit heeft op de discussie met vakbonden: de kans is aanwezig dat de klant straks kan kiezen uit de logistiek uitzendkracht via YC Direct en de logistiek freelancer van YoungOnes. Beiden voor dezelfde klus, maar dan via een andere juridische constructie. Aan de andere kant is dit natuurlijk ook een ontzettend interessant experiment om te leren welk soort werkenden via welk platform wil werken en welk soort klant om welke redenen voor welk platform kiest. Ik hoop dat de bonden hier ook meer over willen leren en niet te snel zullen oordelen.
Al met al kan ik concluderen dat platformen een steeds grotere rol gaan spelen in de bemiddeling tussen vraag en aanbod in de arbeidsmarkt en de transactiekosten voor het wisselen van klus of opdracht de komende jaren alleen maar zullen dalen. Nog een extra reden om haast te maken met de hervorming van de arbeidsmarkt naar zekerheden en verplichtingen voor alle werkenden, ongedacht de vorm van contract.
Hoge Raad: Booking.com is een ‘reisagent’ en moet zich mogelijk aansluiten bij het Bedrijfstakpensioenfonds voor de Reisbranche – Hoge raad
Is een platform een bemiddelaar? Veel platformen vinden van niet, maar de rechter is het daar niet altijd mee eens. In de zaak FNV > Helpling was de uitspraak bijvoorbeeld dat Helpling geen werkgever is, maar wel een bemiddelaar.
Ook bij Booking.com heeft de Hoge Raad geconcludeerd dat het platform een bemiddelaar is: “Het reserveringsplatform van Booking.com is erop gericht dat klanten met behulp van de faciliteiten van dat platform overeenkomsten aangaan met accommodatiehouders. Ook de administratieve verwerking van de boeking verloopt via de website van Booking.com. Verder is belangrijk dat Booking.com van de accommodatiehouder een beloning ontvangt als de klant via Booking.com heeft geboekt en gebruik heeft gemaakt van de accommodatie. Dit bedrijfsmodel brengt volgens de Hoge Raad mee dat Booking.com ‘bemiddelt’ bij het tot stand komen van overeenkomsten op het gebied van reizen en daarom ‘reisagent’ is in de zin van het besluit van de staatssecretaris.”
Amsterdam wil Airbnb aan banden, ’maar relatie verhuur en overlast ontbreekt’ | Binnenland | Telegraaf.nl
In veel discussies rondom platformen wordt veel gesproken vanuit emotie en aannames, dit ook omdat vaak kennis ontbreekt en er ook weinig onderzoeken en data beschikbaar zijn om wanneer de wil er is om iets op feiten gebaseerd te zeggen, dit ook te kunnen doen. Zo ook in het Airbnb debat. Dus heeft Airbnb SEO Onderzoek gevraagd het e.e.a. uit te zoeken. Natuurlijk moet je altijd voorzichtig zijn met onderzoeken die vanuit een belanghebbende zijn gefinancierd, maar SEO heeft een goede reputatie. Daarnaast is het ook altijd zaak om niet alleen een persbericht, maar het gehele onderzoek te lezen. Niet de meest makkelijke, maar wel de beste oplossing. Uit dit onderzoek:
“Particuliere vakantieverhuur in Amsterdam, bijvoorbeeld via Airbnb, leverde in 2019 een toegevoegde waarde op van 85 miljoen euro. Dat blijkt uit een onderzoek van SEO, dat op verzoek van Airbnb onderzoek deed naar de impact van vakantieverhuur op de stad. Terwijl de gemeente particuliere vakantieverhuur verder aan banden wil leggen, concluderen de onderzoekers juist dat een onderbouwing tussen overlast en vakantieverhuur ontbreekt.”
Harde conclusies. Maar wanneer je het rapport verder leest, zie je wel dat er enige nuance in die uitspraak zit. “Ondanks dat particuliere vakantieverhuur vaak geassocieerd wordt met overlast, is er slechts beperkt inzicht of en in welke mate particuliere vakantieverhuur een oorzaak is voor deze overlast in vergelijking met bijvoorbeeld bezoekers die in andere type accommodaties verblijven of bezoekers die niet in Amsterdam overnachten. Opvallend is dat in een recente studie door het statistisch bureau van de gemeente Amsterdam juist een positieve samenhang tussen het aantal Airbnb-advertenties en buurttevredenheid is gerapporteerd. Dit suggereert een complexe samenhang waar meer onderzoek naar nodig is.”
Het onderzoek kan daarmee enkele aannames ontkrachten, maar dat kan alleen wanneer de regels van de gemeente worden toegepast en het platform hier optimaal aan meewerkt. En we weten dat het best even heeft geduurd voordat dat het geval was. Daarnaast is het duidelijk dat we, ook na dit onderzoek, nog veel niet weten. Want al betaalt de Airbnb toerist bovengemiddeld, blijft deze langer in de stad, wordt meer uitgegeven dan gemiddeld, kan het leiden tot meer buurttevredenheid en draagt het niet bij aan het stijgen van de huizenprijzen: er zijn nog genoeg vragen onbeantwoord. En zoals iedere onderzoeker je na ieder onderzoek zal vertellen: ‘we need more research’. Maar goed dat het begin er is.
Just Eat Takeaway.com Q1 2021 trading update
Het leuke van het gegeven dat steeds meer platformen naar de beurs gaan, is dat er ook steeds meer informatie beschikbaar komt hoe het met de platformen gaat. Wat voor mij vooral interessant is, dat zijn de investor calls. Dit zijn online conference calls waar de grote investeerders de gelegenheid krijgen om hun vragen te stellen aan de board van het bedrijf. Het is interessant om te horen wat de vragen en zorgen zijn van investeerders en natuurlijk om de antwoorden van de board op deze vragen te horen. Deze calls zijn openbaar mee en terug te luisteren. Via deze link luister je de Q1 update van TakeAway.
In de media
Wil je wel de nieuwe Jeff Bezos zijn? De methode-Amazon ontmaskerd | De Volkskrant
Een groot artikel in de Volkskrant vorige week maandag over Amazon. Een mooi en compleet verhaal op de voorpagina en pagina’s 13, 14 en 15. Het artikel is via deze link in PDF te lezen.
De Nieuws BV gemist? Start met kijken op NPO Start
Vorige week maandag mocht ik ook direct online aanschuiven bij De Nieuws BV in een item over Amazon en vakbonden. Dit werd gelijktijdig op NPO Radio1 en  NPO2 uitgezonden.
Platformwerk en de bemiddeling van zzp’ers: de (tussen)stand van zaken – ZiPconomy
“Is platformwerk de bijl aan de worstel van ons arbeidsbestel en een bedreiging voor de uitzendsector en andere bemiddelaars? Of moet er gebalanceerder gekeken worden. In een ABU webinar gingen twee experts, Martijn Arets en advocaat Michiel Vergouwen uitvoerig in op dit onderwerp.” Een mooie blog over het ABU Webinar waar ik vorige week over berichtte.
Nu besteld, 10 minuten later in huis: klant koopt bij flitsbezorger Gorillas behalve boodschappen ook tijd | De Volkskrant
Nogmaals in De Volkskrant, deze keer een artikel over flitsbezorger Gorillas. Het artikel is hier als afbeelding terug te lezen.
Contact
Inspiratie opgedaan en advies of onderzoek nodig bij vraagstukken rondom de platformeconomie? Of op zoek naar een spreker over de platformeconomie voor een online of offline event?
Neem gerust contact op via een reply op deze nieuwsbrief, via mail ([email protected]) of telefoon (06-50244596).
Bezoek ook mijn YouTube kanaal met ruim 300 interviews over de platformeconomie en mijn persoonlijke website waar ik regelmatig blogs deel over de platformeconomie. En lees mijn boek ‘Platformrevolutie – Van Amazon tot Zalando, de impact van platformen op hoe wij werken en leven’.
