Goedemorgen! Afgelopen week was ik in Barcelona bij het Europe Young Leader seminar (zie ook dit artikel) waar ik zowel deel nam aan het programma als een bijdrage leverde over hoe platformen kunnen bijdragen aan minder consumeren (en meer delen). Ik maak sinds 2013 deel uit van dit waanzinnige netwerk met talentvolle en ambitieuze ‘young leaders’ en heb al verschillende summits mogen bijwonen. De diversiteit van de groep is bijzonder. Zo zaten er dit jaar (veel) mensen uit de politiek, kunstenaars, een beroemde concertpianiste, auteurs, filosofen, designers, hackers en ondernemers in de groep. Ieder jaar wordt het netwerk aangevuld met 40 nieuwe namen. Voor Nederland waren dit jaar Ruben van Zwieten en Jesse Klaver aan het netwerk toegevoegd. Voor mij zijn deze bijeenkomsten altijd een manier om 3 dagen met hele andere onderwerpen en hele andere mensen dan waar ik normaal mee in aanraking kom te zijn. Ook dit jaar weer de nodige food4thought opgedaan en weer veel nieuwe mensen leren kennen. Dankbaar om dit soort bijzondere dingen mee te mogen maken. In de tussentijd (en vooral tijdens het reizen) weer 5 mooie stukken uitgezocht en voorzien van mijn duiding en commentaar. Veel leesplezier en goede week!
Deze startup daagt Thuisbezorgd uit met commissievrij model | Sprout.nl
“Een piepjong online marketing-bureau uit Amstelveen wil de grote maaltijdbezorger Thuisbezorgd links inhalen. Maak kennis met Pizza Maffia, een bestelsite voor maaltijden waarvoor restaurants géén commissie betalen.”
In dit stuk een interview met de initiatiefnemers van dit platform. Het idee klinkt mooi: bouw in de verloren uurtjes een website waar restauranthouders zelf een profiel kunnen aanmaken, biedt hen daarmee een gratis platform waar via zij hun eten kunnen verkopen en gebruik de bekendheid die je hiermee opbouwt om nieuwe websites voor deze restaurants te kunnen verkopen. Het artikel lenzende en een kort bezoek aan de website zijn er een aantal keuzes die zijn gemaakt die het lastig maken om een serieus alternatief te bieden:
- Voor een succesvol platform is technologie onmisbaar, maar zeker niet de enige succesfactor. Zo is een goede customer support (voor zowel restaurants als klanten: bij Booking is de helft van het personeel hiermee bezig), marketing, sales, legal, etc. noodzakelijk.
- Bezoekers willen een overzichtelijke website. Advertising gaat hier niet aan bijdragen. En: wat is er mis met een commissie model?
- Een platform met een lokaal netwerk effect groei je van postcodegebied naar postcodegebied. Daarnaast is het verstandig om een nieuw platform eerst met een kleine gebruikersgroep uit te testen. Het ziet er nu naar uit dat het platform direct open staat voor heel Nederland. Stel een potentiële bezoeker hoort nu van het initiatief, geeft het een kans, vindt niets op de website of niet genoeg assortiment en komt vervolgens nooit meer terug.
- Restaurants kunnen een profiel zonder menu plaatsen. Op dat moment dient het platform als een veredeld telefoonboek. En is de toegevoegde nihil.
- De transactie loopt niet via het platform: de informatie van het restaurant staat op het platform en de bestelling en betaling vindt vervolgens plaats op de website van het restaurant.
Al met al, en natuurlijk is het niet geheel fair om een dergelijk initiatief in deze vroege fase te be- of veroordelen, ziet het er naar uit dat de toegevoegde waarde van het platform vooral ligt op het moment dat klanten zich willen oriënteren op een nieuw bezorgrestaurant en de voorkeur hebben om te bellen of het niet erg vinden om een inferieur online bestelproces te doorlopen.
Met een aantal kleine tweaks zou het platform beter kunnen werken:
- Groeien van stad/dorp tot dorp. Je kunt een minimum van zeg 10 listings per stad instellen voordat een stad open gaat en vervolgens restaurant eigenaren uitdagen om minimaal 9 andere geïnteresseerden te vinden in dezelfde stad voordat deze open gaat. Dit is de strategie die 3D Hubs destijds succesvol heeft gebruikt;
- Een minimum aan informatie welke benodigd is voordat een restaurant een listing aan kan maken. Niet complete profielen zijn een afbreukrisico;
- En kwaliteitsstandaard opzetten waar restaurants aan moeten voldoen;
- Een rating systeem toevoegen, dit geeft toch wat meer vertrouwen en kan relatief eenvoudig worden ingevoerd, zeker wanneer gebruik wordt gemaakt van een bestaand systeem of website;
- Een standaard website maken die restaurants kunnen gebruiken voor de eigen communicatie met hier een koppeling in naar het platform. Dit zou dan ook direct het businessmodel kunnen zijn: geld verdienen aan dienstverlening in het aanbieden van een website voor restaurants zelf en van deze opbrengsten (ook) de kosten van het platform dekken. Een standaard website met betaalmodule en evt. reserveringssysteem is een kwestie van één keer opzetten en vervolgens meerdere malen verkopen. Prima business. Daarnaast zie ik niet in waarom een abonnementsmodel niet zou werken voor dit platform.
Daarnaast zou ik als Horeca Nederland een initiatief als deze adopteren en resources vanuit de branchevereniging beschikbaar stellen om een snelle groei te kunnen bewerkstelligen. Met een paar ton kun je prima een grote reclame campagne opzetten en eventueel helpen met het werven van restaurants. Ik zou als Horeca Nederland dan wel de eis neerleggen dat de afspraken over commissie etc. worden vastgelegd. En dan bij voorkeur dat het platform een coöperatie wordt waar de restaurant eigenaren uiteindelijk de eigenaar en bestuurder van worden. Of een coop met restaurant eigenaren die bijvoorbeeld 50% van de aandelen heeft en daarmee ook een zetel in het bestuur. Bright Pensioen heeft iets soortgelijks gedaan, zie hier een video met uitleg.
Al met al mag het van mij dus een flink stuk ambitieuzer.
Dan is het wel noodzakelijk om voordat er een hoop geld in dit project wordt gestopt eens goed wordt gekeken naar welke extra business de marketing inspanningen van Thuisbezorgd de restaurants oplevert, hoeveel extra business binnenkomt door de drempels die het platform verlaagd en wat de kosten zijn om een alternatief als Pizza Maffia, inclusief customer support, in de lucht te houden. Want dan pas kun je echt iets serieus zeggen of de commissie van Thuisbezorgd tehoog, helemaal prima, of te laag is. En op basis van die informatie keuzes maken.
Zou het zomaar eens kunnen dat we vandaag het einde van de moderne natiestaat meemaken? | De Morgen
Interessant opiniestuk van de Vlaamse economiefilosoof Rogier de Langhe. Ik ken Rogier uit de tijd van de opkomst van de deeleconomie en waardeer hem om zijn scherpe en vaak ‘tegen de stroom’ analyses en observaties rondom technologie en samenleving. Zo ook in dit betoog waarin hij de vraag stelt of de natiestaat niet intussen over haar houdbaarheidsdatum heen is. Immers: waar voorheen productie was gekoppeld aan fysieke locaties en het bezit van land en resources, is een kenniseconomie meer fluïde en niet gebonden door fysieke grenzen. Hij schetst dat in deze vloeibare wereld zonder fysieke grenzen platformen de nieuwe stukken landen zijn die voor verbinding moeten zorgen. Hij legt de link tussen de opkomst van de drukpers en die van big tech.
“Het is wel vaker de schuld van de media. Zoals die keer in de 16de eeuw, met de uitvinding van de drukpers. De katholieke kerk zag de boekdrukkunst als de oorzaak van de Reformatie. In een poging hen te straffen, verjoegen ze de drukkers uit Mainz. Het resultaat was niet minder drukwerk, wel de verspreiding van de technologie over heel Europa. Zoals Alix Christie beschrijft in haar boek Gutenberg’s Apprentice (2015) was de drukpers slechts een middel waarlangs de toenemende spanning tussen kerk en burgerij een uitweg zocht.”
Een interessante en prikkelende gedachte. Hoewel ik wel van mening ben dat we er alles aan moeten doen gedurende deze transitie er alles aan moeten doen om publieke waarden en belangen te borgen. Maar dat er een verandering gaande is, dat is duidelijk. Het gegeven dat het glas volgens Rogier niet half vol, maar half leeg is, is volgens mij dan ook een poging om de urgentie aan te tonen om niet meer angstvallig vast te houden aan dat wat is, maar open te staan om dat wat komen gaat zo goed mogelijk in te richten.
Tijdens het European Young Leader seminar werd de vraag of de huidige vorm van democratie op lange termijn houdbaar is. Ik denk het niet. Of in ieder geval niet in deze vorm. Ook Rogier komt tot deze conclusie:
Naarmate niet alleen onze wereld maar ook onze problemen groter en vloeibaarder worden, ontgroeien ze onze oude instituties. Steeds vaker lijken ze te trappen in het ijle. Procedures worden rituelen, tot niemand zich nog kan herinneren waarvoor ze eigenlijk ooit dienden. Is een democratie überhaupt bij machte die instituties te hervormen waarbinnen ze zelf functioneert? De vragen die voor ons opdoemen zijn zo fundamenteel dat het wel lijkt alsof niemand ze durft te stellen.
Tijd om deze fundamentele vragen te stellen en te experimenteren met nieuwe modellen.
p.s. check hier het interview dat ik in 2017 met Rogier had.
How Apple Stacked the App Store With Its Own Products | The New York Times
“A New York Times analysis of six years of search results found Apple dominated the top results for many popular search terms.” Een heel interessant artikel n.a.v. een onderzoek over hoe Apple de eigen apps in de App Store een hoge positie toebedeeld.
“Top spots in App Store search results are some of the most fought over real estate in the online economy. The store generated more than $50 billion in sales last year, and the company said two-thirds of app downloads started with a search.
But as Apple has become one of the largest competitors on a platform that it controls, suspicions that the company has been tipping the scales in its own favor are at the heart of antitrust complaints in the United States, Europe and Russia.”
Een van de voorbeelden gaat over hoe Spotify zijn nummer 1 positie verloor na de introductie van Apple Music en naar een vierde en uiteindelijk zelfs naar de 23ste plek werd verbannen bij het zoekresultaat ‘music’. De eerste 6 resultaten waren allen apps van Apple zelf.
Sprekend is ook het antwoord van de woordvoerder van Apple na vragen over het onderzoek. Deze kon de bevindingen niet bevestigen en ontkennen, omdat zij zogenaamd ‘geen data bewaarde van historische zoekresultaten’. Dat lijkt mij zeer onwaarschijnlijk.
Dit stuk is mooi voer voor discussie over de dubbele belangen van organisaties die zowel de functie van bemiddelaar (het platform) als aanbieder op het platform combineren. Een onderwerp waar de we komende jaren nog veel over zullen horen.
Half jaar lang gratis wisselfiets op premium parkeerplek in de Mahlerstalling Zuidas
De belofte (of in ieder geval de ambitie) van de deeleconomie is dat bestaande capaciteit effectiever wordt benut en we hierdoor minder spullen nodig hebben. En in het geval van mobiliteit ook minder ruimte om deze stilstaande brokken metaal te stallen. Zo kan een ‘gedeelde’ auto enkele eigen auto’s vervangen. Deze hoeven vervolgens niet te worden geproduceerd en, misschien nog belangrijker, niet op zwaar gesubsidieerde grond (lees: een parkeerplaats) gestald te worden. De ruimte die overblijft kan vervolgens voor andere bestemmingen worden aangewend. Iedereen blij.
Ook fietsen worden niet effectief benut. Dat is misschien geen probleem wanneer iedereen deze in eigen schuur heeft staan, maar in steden en op stations bezetten stilstaande fietsen kostbare ruimte. Genoeg reden om te experimenteren met alternatieve systemen. Interessant is dan ook dit experiment met een wisselfiets. Overigens een slim gekozen term nu de term deelfiets, zeker in Amsterdam, een niet al te beste reputatie heeft. Het concept, waar 130 fietsen en 200 deelnemers bij zijn betrokken:
“De ene helft van de deelnemers woont op ongeveer anderhalf tot vijf kilometer afstand van het station en de andere helft werkt op ongeveer zo’n afstand. Iemand die ’s ochtends met de trein of metro verder naar het werk reist, parkeert de fiets in een speciaal gereserveerd deel van de stalling onder Mahlerplein. Iemand die aankomt op Station Amsterdam Zuid en verder met de fiets wil, kan diezelfde fiets gebruiken en na het werk weer terugzetten.
In een ideale wereld staan er dus bijna nooit fietsen ín de stalling, alleen rondom de wisselmomenten in de spits.”
Hoewel je niet om de eenvoud en logica van dit experiment heen kunt, ben ik wel erg benieuwd wat de resultaten zullen zijn. Ik ben vooral benieuwd naar welke schaal nodig is om dit mogelijk te maken en hoeveel mensen bereid zijn om van deze dienstverlening gebruik te maken.
Voor de gebruiker die vanuit huis naar het station gaat op een wisselfiets is het voordeel dat deze geen eigen fiets hoeft aan te schaffen en te onderhouden of te leasen via bijvoorbeeld Swapfiets. Deze doelgroep zal bereid zijn een relatief hoog bedrag te betalen, maar nooit meer dan een abonnement op Swapfiets. Voor de gebruiker die vanuit het OV het laatste stuk naar werk fietst is het voordeel het grootst. Deze hoeft geen stationsfiets te kopen en te onderhouden, hoewel de kans ook groot is dat deze nu gebruik maakt van een OV fiets. Het is dan ook de vraag of deze gebruiker voorheen een stationsfiets of een OV fiets gebruikte. Is het laatste het geval, dan zal de impact dus nul zijn voor deze gebruiker. Als deze gebruiker voorheen liep, dan is de impact zelfs negatief. De prijs voor de fiets zal sowieso nooit hoger kunnen zijn dan die van een OV fiets.
Ik vraag mij overigens vanuit een praktisch perspectief af of het niet beter en effectiever zou zijn geweest om deze proef met OV fietsen te doen. De hele infrastructuur hiervoor is al beschikbaar, mensen maken hier gebruik van en je gaat een stap verder door deze fiets ook beschikbaar te stellen aan forensen in de buurt van stations. Vanuit een onderzoeksperspectief begrijp ik de keuze overigens wel: nu heb je een fijn op zichzelf staand experiment dat goed en duidelijk te monitoren is. Maar in de praktijk gaat het natuurlijk om het vinden van de meest effectieve oplossing.
A YouTuber with almost 1 million subscribers sold microwave meals from his apartment on food-delivery app Deliveroo pretending to be a restaurant called ‘The Italian Stallion’
In December deelde ik een hilarische video van Oobah Butler die het voor elkaar kreeg om met zijn niet bestaande restaurant ‘The Shed’ in Londen middels een slimme campagne met neprecensies op nummer 1 bij Tripadvisor te komen. Deze bovenstaande video valt binnen dezelfde categorie. Josh Pieters, een Youtuber met bijna 1 miljoen abonnees, vroeg zich af of hij met een neprestaurant magnetronmaaltijden vanuit zijn appartement via Deiveroo zou kunnen verkopen. Het antwoord is: ja.
Josh pakte het overigens grondig aan: hij registreerde zijn restaurant bij de Engelse KvK en maakte een website. Het enige probleem: je kunt veel faken, maar de vergunning van de keuringsdienst vervalsen ging toch echt te ver. Geen probleem voor Deliveroo: de status werd ‘op aanvraag’ gezet en Josh zijn restaurant kon open.
Het is natuurlijk niet goed te praten dat Deliveroo het tonen van de juiste papieren niet als vereiste stelde om te mogen verkopen via het platform. Het is voor mij trouwens nog niet duidelijk in hoeverre bezorgplatformen de vergunningen en papieren van restaurants checken. Een snelle scan van enkele algemene voorwaarden heeft mij nog niet verder gebracht. Een KvK inschrijving is verplicht en Thuisbezorgd geeft expliciet aan dat het niet mogelijk is een bezorgservice vanuit huis aan te melden, maar hoe de controle hier op is, is mij (nog) niet duidelijk.
Contact
Inspiratie opgedaan en advies of onderzoek nodig bij vraagstukken rondom de platformeconomie? Of op zoek naar een spreker over de platformeconomie?
Neem gerust contact op via een reply op deze nieuwsbrief, via mail ([email protected]) of telefoon (06-50244596).
Bezoek ook mijn YouTube kanaal met ruim 400 interviews over de platformeconomie en mijn persoonlijke website waar ik regelmatig blogs deel over de platformeconomie.
