In het leven kun je niet alle kansen die voorbij komen oppakken. En soms is dat best lastig. Deze week kreeg ik vanuit mijn ‘Young European Leader’ rol de vraag of ik mij wilde inschrijven voor een leadership program in New York vanuit de Obama Foundation. Een kennismaking met Barack himself was (vanzelfsprekend…) onderdeel van het 10 maanden durende programma. ‘Helaas’ ben ik nu met zoveel andere interessante dingen bezig en ben ik ook erg gehecht aan een goede work/life balance met mijn gezin. En heb ik bedankt. Kan niet alles hebben 😉 Afgelopen week was ik o.a. in Brussel bij een super interessant congres van het ‘European Trade Union Institute. Een zaal vol met vakbondsmensen. En het was best gezellig ;-). Later in deze nieuwsbrief vind je een paar gedachten op Twitter die ik tijdens deze dag heb opgedaan. Ook heb ik weer 5 mooie stukken verzameld en voorzien van mijn mening en duiding. Fijne week!

Platformeconomie top 5

CryptoCribs wil Airbnb slapeloze nachten bezorgen – De Tijd

In de slipstream van het succes van Airbnb (en dankzij de weerstand en gebreken) zagen we al de nodige niche platformen voor specifieke doelgroepen, zoals Misterbnb (“Rent a gay room or a gay bed and breakfast”), opkomen. Deze platformen waren voornamelijk nog traditioneel georganiseerd.

En dan is er nu ook een blockchain variant bijgekomen: CryptoCribs. Een ‘Airbnb’ in de blockchain. Als verdienmodel betaal je niet 20, maar 5 procent commissie. “Bij elke boeking en elke positieve review gaat daar 0,2 procent van af.’ Intensieve gebruikers kunnen na een tijd dus gratis boeken via CryptoCribs.” Een ‘aflopend’ commissiemodel zie je eigenlijk nog nergens, maar is eigenlijk heel logisch. Een platform heeft relatief veel kosten om een nieuwe klant aan te haken. Wanneer deze vaker terugkomt, dan kan die investering over meerdere transacties worden verdeeld en kan de prijs omlaag.

Gaat dit Airbnb echt wakker maken? Dat valt nog te bezien. Ik heb over een ruime maand waarschijnlijk een interview met een van de founders. De grootste vraag die ik heb is: gaat dit ook het maatschappelijke probleem oplossen? Gaan dit soort platformen publieke waarden in de code ‘inprogrammeren’ en hoe gaan zij om met het nemen van verantwoordelijkheden richting directe en indirecte stakeholders? Want dat iets decentraal is, betekent niet automatisch dat het voor de directe en indirecte gebruikers ook een betere oplossing is. Een reactie op Twitter op mijn bericht over CryptoCribs geeft dan ook de nodige food4thought:

Bezorger daagt Deliveroo voor de rechter met steun van PvdA – Volkskrant

De ophef rondom het voornemen van Deliveroo om hun ‘riders’ niet meer als werknemer maar alleen als ZZP’er aan te nemen gaat een nieuwe fase in. PvdA is een maand of twee geleden begonnen met een crowdfunding campagne om Deliveroo rider Sytze financieel te helpen het bedrijf aan te klagen. Zie ook dit stuk.

De campagne is geslaagd en de rechtzaak van Sytze kan zijn zaak beginnen. Voordat ik hier verder ga vindt ik het belangrijk om te melden dat de zaak rondom Deliveroo in mijn ogen een hele belangrijke is: het kan niet zo zijn dat een werkgever (platform of niet) wegloopt van zijn verantwoordelijkheden en alle risico in de schoenen van een relatief kwetsbare groep workers schuift.

Toch zijn er een paar zaken in deze campagne die mij achter mijn oren doen krabben. De rol van de PvdA wisselt in de berichtgeving, zelfs binnen één artikel, van initiator naar supporter. “Wij steunen deze student omdat het hier gaat om het omzetten van een arbeidscontract met alle zekerheden naar schijnzelfstandigheid met alle onzekerheden”.

Met het gegeven dat er momenteel rechtzaken worden voorbereid tegen klusplatformen vanuit FNV en PvdA lijkt het er sterk op dat de regie aan deze kant ligt. Zie ook dit stuk over FNV en een mogelijke Uber rechtzaak. Toen ik via Google ontdekte van Sytze ook lid is van het bestuur van de ‘Jonge Socialisten van de PvdA in Amsterdam’ kreeg ik het gevoel dat het hier om een 1-2’tje gaat. (tenzij hij door zijn Deliveroo contact met PvdA zo enthousiast is geworden, dat hij maar ook gelijk ambassadeur is geworden.)

Ook de crowdfunding campagne is verre van transparant. Hoewel er in de media al groot is gecommuniceerd dat de campagne is geslaagd en PvdA hiermee een primeur heeft, is hier op de crowdfunding pagina zelf niets van te merken. Hier staat al vele weken dezelfde tekst: “Het gaat de goede kant op, we hebben al €5.000 opgehaald voor Sytze! Maar we zijn er nog niet, help jij ook?” En hoewel de PvdA in het Volkskrant artikel schets met een opbrengst van ruim 7.000euro door bijna 400 donateurs, is er geen transparantie in wie hebben gedoneerd en wat er nu precies is opgehaald. Ik heb zelf ook een donatie gedaan (de beste manier altijd om informatie uit eerste hand te ontvangen) en nog geen bericht ontvangen dat de campagne is geslaagd. Ik zeg niet dat de PvdA de boel hier belazerd (op een eigen crowdfunding pagina onder eigen website kun je namelijk doen wat je wilt), maar ik vind dit wel een gemiste kans in transparantie (alles wat de schijn tegen je kan zetten moet je gewoon voorkomen) en ook zeker in marketing. Hier hadden ze zoveel meer uit kunnen halen. Zonde.

Amsterdam, other EU cities, urge Brussels to take action on Airbnb data – DutchNews.nl

Deze week was er een 2-daagse conferentie waar verschillende steden bijeenkwamen om te praten over de uitdagingen die vakantieverhuur via sites als Airbnb, Booking en Wimdu met zich mee brengt.

Waar het juridisch gezien altijd lastig (lees: nagenoeg onmogelijk) is om een platform iets op te leggen, maken gemeenten om te kunnen handhaven jaarlijks enorme kosten om via omslachtige manieren de handhaving te organiseren. In dit stuk lees je dat de jaarlijkse kosten voor Amsterdam op 4 miljoen euro liggen.

Amsterdam heeft destijds al de vraag in Den Haag neergelegd voor een landelijke aanpak en is toen weer terug naar huis gestuurd. Hoewel de stad goede stappen maakt om de vakantieverhuur onder controle te krijgen, zijn er steeds meer stemmen die vragen om landelijke regulering.

Amsterdam moet hebben gedacht: “als ze in Den Haag niet luisteren, dan maar naar Brussel!”. Aan het eind van de conferentie presenteerden verschillende steden een brief aan de Europese Commissie waarin zij de commissie vragen om met regels te komen rondom het inzichtelijk maken van wie de verhuurders zijn en het delen van data door de platformen.

Het is nog geheel onduidelijk of hier iets mee gaat gebeuren natuurlijk. Als de EU een platform verplicht om data te delen zou dit een unicum zijn. Misschien PR-wise voor de EU een goede zet om juist de macht van een platformsoort dat een directe maatschappelijke impact heeft in te perken. Het zou mij overigens ook niets verbazen als deze brief een politieke zet is om de nationale overheden onder druk te zetten: “als jullie het niet regelen, dan passeren wij jullie en zoeken het hogerop”. Slim.

De reactie van Airbnb is niet verrassend: “Airbnb already limits the number of nights hosts can share their homes in Amsterdam and shares data on the positive impacts of home sharing. The best way to be good partners to cities is for other companies to step-up and follow our lead.” Airbnb pleit dus voor een strategie waarbij de platformen de lead houden. Lees ook deze eerdere post waarin ik inga op de gedachte dat dankzij de samenwerking met Airbnb Amsterdam heeft ontdekt dat ze juist voor een platform onafhankelijke strategie moeten gaan.

Wel flexibel, maar niet écht zelfstandig – NRC

In de discussie of een platform wel of geen werkgever is, is de vraag hoe ‘vrij’ de freelancer is om te bepalen zelf invulling aan werk te geven, leidend. Schoonmaakplatform Helpling maakte deze week bekend dat schoonmakers die via het platform (bij particulieren) werken voortaan hun eigen tarieven mogen bepalen. Een mooie stap in het meer ‘autonoom’ maken van de schoonmaker die via het platform werkt.

ACM beboet huisverhuurder Belvilla voor misleidende prijzen | NU .nl

ACM beboet huisverhuurder Belvilla voor misleidende prijzen | NU .nl

“Vakantiehuisverhuurder Belvilla is door de Autoriteit Consument en Markt (ACM) op de vingers getikt wegens het misleidend vermelden van prijzen bij het boeken van vakantiehuizen.”

In principe is Belvilla natuurlijk ook ‘gewoon’ een verhuurplatform dat vraag en aanbod van vakantie accomodaties bij elkaar brengt. Ik ben benieuwd of de ACM ook met deze bril naar de meer p2p platformen kijkt.

Er komen overigens steeds meer vragen nu platformen meer ‘in de gangbare economie’ beginnen te landen. Zo maakte Universiteit Groningen onderzoekster Rosalie Koolhoven tijdens de hoorzitting in de Tweede Kamer twee weken geleden nog de opmerking dat volgens het nieuwe artikel artikel 7:417 lid 4 van het Burgerlijk Wetboek (dit heb ik uiteraard even bij haar geverifieerd) een bemiddelaar geen commissie mag vragen van de huurder. Het is nog maar even de vraag of dit ook voor vakantieverhuur geldt, maar wel een interessante om in de gaten te houden. De position paper die Rosalie voor deze bijeenkomst schreef is overigens ook een aanrader om te lezen.

Eigen publicatie

Een Uber-app van het volk? | Marketingfacts

Het stuk over platform coöperaties dat ik oorspronkelijk voor Trivento schreef is deze week ook doorgeplaatst op Marketingfacts. In deze blog ga ik in op de ontwikkeling van platform coöperaties en de succesfactoren.

Twitter wijsheden

Wanneer ik als gast aanwezig ben op een congres, dan deel ik vaak mijn gedachten en inzichten via Twitter. Als experiment deel ik de, in mijn ogen, meest interessante tweets van het congres van het ‘European Trade Union Institute’ waar ik afgelopen week in Brussel aanwezig was.

Contact

Inspiratie opgedaan en advies of duiding nodig over de platformeconomie of op zoek naar een spreker?

Neem gerust contact op via een reply op deze nieuwsbrief, via mail ([email protected]) of telefoon (06-50244596).

Afgelopen week weer mooie stappen in het onderzoek naar Platform Coöperaties gemaakt (mijn eerste model-in-aanbouw is een feit) en een presentatie bij Shell mogen geven over de mogelijkheden van Crowdsourcing. Mooi om te zien hoe digitale tools letterlijk werelden met elkaar verbindt en mensen buiten hun eigen bubbel brengt. Vandaag reis ik af naar Brussel voor een event over arbeid in de platformeconomie. Benieuwd welke inzichten ik daar op ga doen. Deze week heb ik weer 5 mooie stukken gevonden en voorzien van mijn gedachten en duiding. Heb je zelf interessante of discutabele stukken voorbij zien komen: stuur ze gerust door. Fijne week!

Platformeconomie top 5

Wie neemt vandaag nog een vreemde mee? – AD – Blendle

Deze week was het in de chaos van de storm mooi om te zien hoe a) mensen nog niet hun gevoel voor solidariteit zijn verloren (dit hoor je vaak in de media, ik geloof er ook niets van) en b) de kracht van social media in het verbinden van mensen. De hashtag #stormpoolen was trending en via deze hashtag wisten vraag en aanbod van ritjes elkaar goed te vinden.

Op de vraag ‘waarom’ mensen elkaar opeens zo massaal gingen helpen wordt in dit stuk en ook in andere artikelen ingegaan. In een ander stuk werd de aanname gemaakt dat een lifter normaal zelf de keuze maakt om te gaan liften (en je daar dur niet zo solidair mee hoeft te zijn) en dat het ‘slachtoffer’ zijn van een dergelijke situatie de solidariteit kan verklaren.

In dit bijzondere moment is er één platform dat een enorme kans heeft laten liggen: BlaBlaCar. Dit platform dat vraag en aanbod van lifters linkt, werd door sommige mensen ook tijdens de storm gebruikt, maar heeft zelf niet actief op deze gebeurtenis ingespeeld. En dat is, en nu spreekt de oud markteer en branding expert, dé gemiste kans van het jaar. Want hoe mooi zou het zijn geweest als BlaBlaCar actief in de conversatie was gestapt, een aparte storm pagina op de Nederlandse pagina had gestart, voor één dag de commissies had geschrapt en zo als de grote redder uit de bus én in de media zou zijn gekomen?

BlaBlaCar had uit deze stormdag het volgende kunnen halen:

• een enorme berg PR: door zo sympathiek in te springen op een actualiteit is een garantie voor krantenkoppen;
• branding en naamsbekendheid;
• een enorme toename van het aantal profielen (hoewel het dan wel de vraag is wat je daar op de langere termijn aan hebt);
• in één keer hét boegbeeld van de deeleconomie in Nederland en daarmee ingangen in politiek en bedrijfsleven.

Het was allemaal zo eenvoudig geweest. Waarom we die dag niets van BlaBlaCar hebben gehoord? Ik vermoed dat BlaBlaCar er achter is gekomen dat Nederland helemaal niet zo’n boeiende markt is voor het bedrijf. De afstanden die mensen rijden zijn relatief kort (dus de kans klein dat ze extra gedoe op hun hals halen door iemand mee te nemen tegen een geringe vergoeding), het Openbaar Vervoer behoorlijk goed en aardig betaalbaar en daarmee dus alleen interessant voor ritjes tussen grote steden of buitenlandse steden als Berlijn, Brussel en Parijs.

Onlangs las ik een aantal artikelen waarin duidelijk naar voren kwam dat de pijlen van BlaBlaCar nu op Rusland gericht zijn. Het was in 2016 zelfs de verwachting dat Rusland in 2017 dé grootste markt voor BlaBlaCar zou zijn. Wat dat betreft lijkt het er op dat de Nederlandse markt niet interessant is voor carpool platformen. Totdat de zelfrijdende auto er is natuurlijk, maar daar zal een VC niet op gaan wachten….

Do platforms like Uber empower or exploit workers? | Platform Strategy – by Sangeet Paul Choudary

Wanneer het gaat om de technische en strategische aspecten van schaalbare platformen, dan is Sangeet Paul Choudary iemand die je echt moet volgen.

In dit stuk geeft hij met een framework duiding aan de variabelen die er zijn die er toe leiden of een platform zijn workers wel of niet uit kan buiten. Natuurlijk valt er per punt nog een hoop over te discussieren, maar het is een mooie basis.

Hij start met het benoemen van 3 functies van platformen:

1. Match workers with demand.
2. Provide a common set of tools and services that enable the delivery of work in exchange for money or other compensation.
3. Set governance rules based on which good actors are rewarded and poor behaviour is discouraged.

Vervolgens bespreekt hij ‘The potential commodification of workers’ in een ‘five-factor checklist’:

1. Nature of work;
2. Price setting;
3. Ability to encourage repeated exchange;
4. Network structure;
5. Structure of the reputation system.

Airbnb wil overkoepelende overeenkomst met gemeenten sluiten | Het Financieele Dagblad

Afgelopen week was er een interessante (maar brede) hoorzitting in de Tweede Kamer over de deeleconomie. Mocht je de tijd hebben, dan is het zeker interessant om a) de ingezonden Position Papers te lezen en via ‘Debatgemist’ het hele debat terug te kijken.

In dit stuk uit het FD wordt vooral de focus gelegd op de meest controversiële speler aan tafel: Airbnb. Uber had helaas afgezegd en rondom de andere platformen die aan bod kwamen is niet veel discussie. Opmerkelijk vond ik de wat cynische toon van de auteur van het artikel, die het blijkbaar bijzonder vond dat Bo de Koning van Airbnb zich omschrijft als ‘public policy manager’, terwijl hij dit liever ‘lobbyist’ noemt en dat zij tijdens het debat niet inging op vragen over de winstbelasting . Welkom in de corporate wereld.

Al met al lijken steeds meer partijen het er over eens te worden dat:

• Nieuweinnovatieve platformen niet direct moeten worden dichtgetimmerd, maar er ruimte moet zijn om te experimenteren. Zonder naïef te zijn uiteraard;
• De platform (r)evolutie een niet te stoppen beweging is;
• Er per geval moet worden gekeken wat de impact van een platform is en wat en de mogelijk negatieve bij effecten zijn;
• Regulering landelijk moet worden neergezet.

Wilde staking onder Uberchauffeurs: ‘Waarom pakt Uber een kwart van onze inkomsten?’ – Volkskrant

Dat je je als ‘worker’ voor een platform niet zo vrij voelt als wordt gepretendeerd was vorige week te lezen in dit stuk in de Volkskrant. Uber chauffeurs zijn ontevreden met de commissie van 25% die Uber pakt over iedere rit. Ik denk dat dit op zich geen probleem zou zijn geweest op het moment dat de chauffeurs wanneer zij zijn ingelogd bij Uber om zouden komen in het werk. Dat is dus niet het geval. Ondanks de enthousiaste reacties op een ‘Uber Telegram kanaal’, kwamen er uiteindelijk 20 chauffeurs opdagen. Omar, de chauffeur die het initiatief nam voor de staking, denkt er het zijne van: “Ze zijn bang dat ze door Uber van het platform gekickt worden. En dan hebben ze geen werk meer.” En daar heeft hij een terecht punt.

Noot: de koeriers van Deliveroo hebben in Nederland dit jaar al het werk neergelegd. Ik vermoed dat er in de vraag ‘durf je te staken’ een onderscheid te maken is tussen ‘workers’ die het platform als bijbaantje gebruiken (weinig te verliezen) en ‘workers’ die het platform als hoofd inkomstenbron gebruiken. Daarnaast heeft een Uber chauffeur, die zelf een paar duizend euro investeert in opleiding, vergunning en mogelijk ook auto, veel meer te verliezen dan de Deliveroo koerier die zijn werk op eigen fiets doet.

The Fall of Travis Kalanick Was a Lot Weirder and Darker Than You Thought – Bloomberg

In mijn laatste nieuwsbrief van 2017 deelde ik een ‘kerstverhaal’ waarin iemand het voor elkaar kreeg om met zijn niet bestaande restaurant een nummer 1 notering in Tripadvisor in Londen te krijgen. Het artikel van Bloomberg dat een kijkje geeft in de cultuur van Uber in de laatste ‘dagen’ van oprichter Travis is minstens zo lezenswaardig.

Lessons learned

Mijn leerschool: sociaal ondernemen, deel- en circulaire economie – Sharelutions

Deeleconomie (sociaal)ondernemer en believer Michiel van Wickeren werkte de afgelopen jaren hard aan het realiseren van zijn droom: een spullenbibliotheek. Met zijn concept ‘De Deelkelder’ (later omgedoopt tot ‘De Spullenier’) probeerde hij fysieke locaties te realiseren waar mensen spullen konden lenen, elkaar konden ontmoeten en van elkaar konden leren. Een offline platform met een in potentie grote maatschappelijke impact. Tijdens de Virtual Crowdexpedition interviewde ik Michiel over zijn ambities en daarnaast kwam ik Michiel op veel deeleconomie events, zeker in de regio Utrecht, tegen.

Hoewel het concept inspirerend is en de toegevoegde waarde voor de betrokken partijen groot is, was altijd het ‘offline’ (en daarmee ook kosten intensieve) karakter dé uitdaging in het vinden van een model om dit duurzaam neer te zetten. Deze uitdaging heeft het concept, of in ieder geval de uitrol van het concept over meerdere locaties, de das omgedaan. In deze blog neemt Michiel je mee in het verhaal van zijn expedition en deelt hij zijn lessons learned als sociaal ondernemer.

Eigen publicaties

How two entrepreneurs launched a global, open source Internet of Things network – Shareable

Voor Trivento schreef ik onlangs een blog over ‘The Things Network’: een open source Internet of Things netwerk van Nederlandse bodem. De laatste jaren laat ik al mijn ‘serieuze’ blogs standaard naar het Engels vertalen. De vertaling van dit stuk werd (in licht aangepaste vorm) afgelopen week doorgeplaatst op Shareable: een lezenswaardige blog waar projecten in de ‘grassroot’ deeleconomie worden uitgelicht.

Contact

Inspiratie opgedaan en advies of duiding nodig over de platformeconomie of op zoek naar een spreker?

Neem gerust contact op via een reply op deze nieuwsbrief, via mail ([email protected]) of telefoon (06-50244596).

Afgelopen week was er flink wat reuring in horecaland. De tolerantie voor dominante platformen lijkt zijn grens te hebben bereikt. De grootste vraag is nu: is horecaland in staat om succesvol terug te slaan? Deze week lanceerde Koninklijke Horeca Nederland een concurrent voor iens.nl. In het AD (Blendle) en op BNR (link volgt) mocht ik duiding geven over deze stap. In deze nieuwsbrief ga ik nog een paar stappen verder. Mooie ontwikkeling…. Daarnaast nog 4 andere artikelen die zeker de moeite van het lezen waard zijn. Mooie week!

Platformeconomie top 5

Restaurants komen met concurrent voor reserveringssite Iens  | NOS

Het kan niemand ontgaan zijn dat restaurateurs een haat-liefde verhouding hebben met iens.nl. Liefde vanwege de vele bestellingen die het platform de restaurateurs oplevert en het gemakt dat de restaurateur zich niet al te veel in online marketing hoeft te verdiepen. Haat vanwege de intussen opgebouwde afhankelijkheid waar het platform in de ogen van de restaurateurs maar al te graag gebruik van maakt om eenzijdig prijzen aan te passen.

Deze week lanceerde Koninklijke Horeca Nederland (KHN) een alternatief: BookDinners. Een website waar gasten een restaurant kunnen boeken. Voordeel voor de restaurateurs: geen commissie en een abonnement van 15euro per maand. Daarnaast krijgen de horeca ondernemers ook de gegevens van de klant, zodat er ook minder een afhankelijke positie met het platform wordt opgebouwd. En het voordeel voor de klant? Dat is een goede vraag.

Analyse en gedachten
Samen met Koen Frenken mocht ik een korte analyse doen in dit stuk in het AD. Om te beginnen is dit initiatief een goede stap van KHN. Natuurlijk was een proactieve houding als de NVM met Funda een ideaal scenario geweest, maar het is nu eenmaal zoals het is;

Het platform bekijkend is het opvallend dat de focus vooral op de horeca ondernemer. Als klant zijnde zou ik nog steeds voor iens.nl kiezen: het aanbod is daar vele malen groter, er is een app en er zijn reviews. Wat ik mis, dat is het voordeel voor de eindklant. Waarom zou ik, naast dat ik de restaurateurs een warm hard toedraag, naar BookDinners gaan? Nu verdwijnt het voordeel geheel in de zak van de restaurateur, maar het lijkt alsof er wordt vergeten dat er één belangrijke stakeholder is die ook nodig is: de eindklant.

Het door de Franse hotelsector opgerichte FairBooking.com doet dit in mijn ogen beter. De hotels delen het voordeel met hun gasten door hen een korting van 5-10%, een gratis kamer upgrade of een gratis ontbijt te geven.

KHN heeft wel een goed gevoel voor timing en PR. Het platform werd namelijk in september 2017 al gelanceerd voor de branche en had in Oktober al 1.200 aangesloten restaurants. Hoewel dit allemaal al lang openbaar op diverse websites stond, is het ‘nieuws’ dus pas na een persbericht vanuit KHN zelf opgepakt. Slim gedaan.

Opvallend
Een korte zoektocht op internet, het internet archive, bij SIDN en de KVK (wat een schandalige prijzen!) leverde een aantal interessante weetjes op:

• BookDinners is helemaal geen initiatief van KHN. Het platform bestaat al sinds 2015 en is in eerste instantie als een website voor restaurantdeals opgezet;
• BookDinners is opgezet door BD.nl, een online bedrijf en valt onder de holding van BD;
• Volgens de KvK en SIDN is BookDinners niet van KHN, maar nog steeds van BD.nl;
• De leden die zijn aangesloten gaan pas later dit jaar betalen voor hun lidmaatschap. Het is dus de vraag of alle huidige leden ook betalend lid worden.

Het feit dat KHN intapt op een bestaand platform is overigens een slimme keuze: je hebt daarmee een flinke voorsprong en KHN heeft zelf waarschijnlijk niet de skills in huis om dit zelf te doen. Wel lijkt het mij goed om hier duidelijker over te communiceren.

Conclusie
Een goed idee is 1, maar alles draait om de executie. Het is ook niet fair om het ‘nieuwe’ platform nu al te vergelijken met iens.nl: daarvoor is het simpelweg te vroeg. Wel heb ik, je verwacht het niet, een aantal gedachten:

• KHN heeft op papier een enorm sterke positie. Op papier zouden zij op een bepaald moment al hun leden kunnen vragen om de volgende maand massaal iens.nl te laten vallen en alleen verder te gaan met BookDinners. De komende maanden zal dan ook duidelijk worden hoe sterk de band van KHN met haar leden is;
• In een bericht op de website van KHN staat dat dit project een samenwerking is tussen Samen-werkende Horeca Ketens, TheNext Table, Stardekk, Bonchef, Formitable, WeReserve, Resengo, CPI (Centrum voor Publieke Innovatie) en HorecaDNA. In dit bericht staat ook dat: “De grootste kracht van dit platform is dat restaurants weer zelf de regie krijgen. Ze kunnen met BookDinners zelf bepalen waar ze als restaurant voor staan, welke marketingacties ze gaat doen en wanneer.” De vraag die ik alleen heb is: hoe krijgen deze restaurants inspraak? BookDinners is geen coöperatie waar de leden eigenaar van zijn en stemrecht hebben. KHN is partner in het project, maar er is niet duidelijk hoe dit is vastgelegd. In ieder geval niet in de BV structuur van het platform. Als ik KHN zou zijn, dan zou ik hier zwaar op inzetten;
• Hoewel er nog veel onzekerheden zijn, laat dit voorbeeld en deze analyse wel zien dat een monopolie positie niet betekent dat je er warmpjes bij zit en achterover kunt hangen en niets doen. Het feit dat platformen veelal asset light zijn, betekent ook dat je ook je kansen kunt verspelen en er zo een concurrent op kan staan die binnen een korte tijd jou van je troon stoot. Een geruststellende gedachte;

Er valt nu dan ook nog weinig te zeggen over hoe goed of hoe slecht BookDinners is: de tijd zal dit moeten uitwijzen. Als KHN het voor elkaar krijgt om dit initiatief succesvol te maken, dan laten ze hiermee hun toegevoegde waarde voor hun leden zien en scoren ze een ongelofelijke berg punten. Als ik in hun schoenen zou staan, dan zou ik nu alles op alles zetten om dit tot een groot succes te maken. Want je weet hoe het gaat met innovatie vanuit een organisatie: je bent óf de koning, óf het sukkeltje van de klas….

Hard tegen hard in maaltijdbezorgland: concurrentie voor Thuisbezorgd – RTL Nieuws

Ruzie in de maaltijdbezorging. Horecaland wordt wakker 😉 Uit onvrede over de hoge tarieven die marktleider Thuisbezorgd.nl rekent, ontstaan er in steeds meer steden lokale alternatieve platforms van horeca-ondernemers die Thuisbezorgd zat zijn. Een interessante ontwikkeling.

Als dit doorzet, dan zou je kunnen zeggen dat de grote platformen met hun miljoenen tot miljarden investeringsgeld de markt hebben opgevoed, de toegevoegde waarde van de digitale dienst hebben bewezen richting alle stakeholders, de juiste strategie hebben uitgedokterd en bij de aanbieders de urgentie hebben gecreëerd om op zoek te gaan naar een alternatief model dat hen minder kwetsbaar maakt. We gaan het volgen.

Maximale verhuurtermijn Airbnb naar 30 dagen – PAROOL

De wens die in nagenoeg ieder partijprogramma voor de komende gemeenteraadsverkiezingen staat wordt werkelijkheid. Amsterdam brengt het maximaal aantal verhuurbare dagen voor het verhuren van je eigen woning via websites als Airbnb terug van 60 naar 30 dagen.

Hoewel ik geen onderzoek heb gezien dat deze stap duidt, begrijp ik wel de onrust in de stad en de reactie van de politiek hierop. Mooier zou natuurlijk zijn geweest om deze keuze ook met een onderzoek te kunnen onderbouwen. Want wees eerlijk: 30 dagen is ook maar een natte (politieke) vinger.

Interessant in de reactie van Airbnb in deze PDF op het bericht. Airbnb is teleurgesteld dat na alle moeite die zij voor de stad hebben gedaan, zij nu met deze verlaging worden gestraft. Airbnb wijst er op dat de gemeente beter andere platformen kan aanpakken die niet met de stad in gesprek gaan. Onbewust geeft Airbnb in dit fragment zelf het antwoord op de vraag ‘waarom dit’? Door samen te werken met Airbnb heeft de gemeente geleerd hoe om te gaan met de opkomende platformeconomie. En heeft de stad geleerd dat de enige manier om met deze ontwikkelingen om te gaan is om een platformonafhankelijke strategie uit te voeren.

Vermakelijk is dat Airbnb zich in de communicatie opwerpt als de belangenvertegenwoordiger van de verhuurders. Dat moet je natuurlijk met een korrel zout nemen: ze zijn voornamelijk belangenvertegenwoordiger voor zichzelf. Vanuit een ondernemersperspectief snap de ‘verontwaardiging’ vanuit Airbnb verder wel. Wat ik als ik hun was vooral zou vragen is duidelijkheid voor de lange termijn. Op al die onzekerheden kun je geen bedrijf bouwen.

De grote vraag die ook in de brief van Airbnb naar voren komt is: “is 30 dagen juridisch houdbaar?”. Uit eerdere stukken van juristen lijkt dit nog maar de vraag. Misschien zou het juist goed voor de platformeconomie zijn als deze rechtzaak wordt verloren. Want dan hebben zowel de gemeente als het platform een goede reden om naar Den Haag te gaan om voor landelijke regelgeving of een landelijk kader te vragen. Want daar zal het uiteindelijk echt naartoe (moeten) gaan…

NGO’s starten rechtszaak tegen de Staat over risicoprofilering van Nederlandse burgers | Platform Bescherming Burgerrechten

“Een groep maatschappelijke organisaties, aangevoerd door het Platform Bescherming Burgerrechten, start een bodemprocedure tegen de Nederlandse Staat over het risicoprofileringssysteem SyRI. De rechtszaak heeft ten doel een halt toe te roepen aan de risicoprofilering van onverdachte burgers in Nederland.”

Een goede zaak, al is het alleen maar om meer inzicht te krijgen in hoe dit soort algoritmes werken en hoe de processen hier om heen zijn ingericht.

Newest Ride Sharing Service Challenges Uber and Lyft With Its New Flat Fee Pricing for Drivers

Dit nieuwsbericht van Juni 2017 kwam ik tegen. Weer een mooi voorbeeld van een mogelijke shift in verdienmodellen van platformen. Van een commissie naar een abonnementsmodel en van een grote mate van afhankelijk tegen een hoge prijs tegen het empoweren en faciliteren tegen een meer betaalbare prijs.

In de media

Restaurants maken vuist tegen Iens – AD – Blendle

In dit stuk voor het AD mocht ik reactie en duiding geven op de kansen van het door KHN gelanceerde BookDinners.

Contact

Inspiratie opgedaan en advies of duiding nodig over de platformeconomie of op zoek naar een spreker?

Neem gerust contact op via een reply op deze nieuwsbrief, via mail ([email protected]) of telefoon (06-50244596).

De beste wensen! Op naar een mooi 2018. Ik ben het jaar begonnen met een uitgebreide en persoonlijke blog op Sprout.nl waarin ik mijn ‘lessons learned’ deel op het gebied van crowdfunding en ondernemerschap. In deze blog vertel ik het persoonlijke verhaal van het Engelse Brand Expedition boek project waarvoor ik in 2011 als eerste ter wereld 20.000 euro ophaalde via een aandelen crowdfundingcampagne. En vervolgens met lege handen (en enkele duizenden boeken) achterbleef. Het leven is immers te kort om alle fouten zelf te maken…

In deze eerste editie van 2018 heb ik weer 5 mooie stukken voor je uitgekozen en voorzien van mijn gedachten en duiding. Fijne week!

Platformeconomie top 5

Racial discrimination and the sharing economy — what does the research tell us? – Shareable

De platformeconomie is een peer2peer ontwikkeling. Hoewel dit veelal wordt doorvertaald naar c2c (consumer to consumer), zou je soms ook meer denken aan ‘soort zoekt soort’. Discriminatie in de platformeconomie is een onderwerp waar al lang over wordt gesproken. En onderzoek naar wordt gedaan. In deze blog worden een aantal onderzoeken aangehaald. Een aantal willekeurige feiten op een rij:

• Lyft drivers canceled the hailed rides twice more for passengers with African-American sounding names;
• Requests on Airbnb from guests with African-American sounding names were 16 percent less likely to be accepted than identical guests with white-sounding names;
• Black workers received significantly less ratings, as well as lower ratings, compared with other workers with similar attributes;
• In 2016, a Swedish radio program sent 200 requests to hosts in the country’s three largest cities from a black person’s guest account: 42 percent were rejected because of unavailability, but when these hosts were re-contacted from a white person’s account, a third of these listings were suddenly available and the requests accepted.

Airbnb was vorig jaar met dit onderwerp in de media en beloofde beterschap. In het voorbeeld uit Zweden hier boven veranderde Airbnb zijn policy dat verhuurders niet een periode die zij eerder hebben geweigerd aan een gast alsnog aan een andere gast kunnen verhuren.

Discriminatie is kenmerkend voor de platformeconomie. Een hotel mag niemand weigeren, maar op veel platformen heeft de aanbieder of klant de mogelijkheid om op een bepaald moment een transactie te annuleren. Het blijft een lastige discussie.

In de platformeconomie zie ik op bijna alle platformen een trend dat zij een ‘direct booking’ functionaliteit invoeren: op het moment dat je een auto of woning selecteert, dan is de boeking definitief. Dit voorkomt dat de verhuurder jou kan weigeren om wat voor reden dan ook. Airbnb claimde dit eerder als actie tegen discriminatie, ik denk dat het vooral een middel is om drempels te verlagen en het aantal transacties te verhogen. Een hele goede en logische stap in de ontwikkeling van de platformeconomie. Een stap die we de komende jaren alleen maar meer zullen gaan zien. En als het dan ook nog discriminatie tegengaat, dan is dat uiteraard erg mooi meegenomen.

‘Met een eigen auto rijden wordt binnenkort een hobby voor het weekend, zoals paardrijden’ – Humo – Blendle

Laat je niet afleiden door de cliché marketing titel van dit stuk. Het artikel is namelijk erg lezenswaardig. Om twee redenen:

1. Het geeft een inkijkje in de manier waarop (en de snelheid waarmee) Uber nieuwe markten betreedt. En met welke strategie;
2. Het geeft ook een besef van dat de discussie rondom platformen als Uber (of moet ik zeggen: transportbedrijven? ;-)) per land verschillend is. In landen als Nederland hebben we een sterke overheid die zorgt voor regels die ons veiligheid bieden. In veel andere landen ontbreken dit soort institutionele zekerheden.

Wat betreft het laatste punt, wil ik deze passage aanhalen: “In Kampala hadden ze bijvoorbeeld geen idee hoeveel taxichauffeurs er aan de slag waren. Onze manier van werken, waarbij chauffeurs de juiste documenten moeten voorleggen, testen moeten afleggen en alle inkomsten traceerbaar zijn, formaliseert een economie die zich voordien grotendeels in het zwart afspeelde. In veel Afrikaanse landen is het openbaar vervoer ook onderontwikkeld en onveilig. Met Uber weet je perfect wie je komt ophalen.”

Natuurlijk is het de vraag of het een goed idee is dat een marktpartij deze taken op zich neemt en daarmee ook de (lokale) overheid afhankelijk maakt van deze service. Ik denk het niet. Aan de andere kant: beter iets dan…..

Online peer-to-peer accommodation services used by 1 in 6 EU citizens – Eurostat

Een vraag die ik veel krijg is: “hoe groot is die platformeconomie nu eigenlijk?”. Hoewel er wel de nodige cijfers zijn (waar in veel gevallen uiteenlopende en ruime definities van de platformeconomie worden gebruikt), blijft het lastig. De platformen geven namelijk geen data af, dus zijn we afhankelijk van enquêtes, interviews en data scrapen (waar mogelijk).

In dit onderzoek dat vlak voor de kerst is gepubliceerd vind je een aantal interessante cijfers:

“According to 2017 survey results, 17% of individuals in the EU arranged accommodation (room, apartment, house, holiday cottage, etc.) via websites or apps from another private individual for private purposes in the preceding 12 months.

Most of them used dedicated websites or apps, but other websites or apps (including those of social networks) have also had a share in facilitating those activities. These peer-to-peer services are part of the so called ‘collaborative’ or ‘sharing economy’.

Arranging transport services online was less common, being used by around 8% of individuals in the EU. Again, this was mainly done via dedicated websites or apps.

Nu ben ik wel benieuwd naar de definitie van ‘accommodation from another private individual’. Zie ook de discussie over illegale Airbnb listings in Amsterdam. Maar al met al is 17% een indrukwekkend cijfer. Al ben ik dan ook wel weer benieuwd welk percentage van de EU inwoners überhaupt de afgelopen 12 maanden een accommodation heeft gehuurd en dus op vakantie is geweest.

Monopolies May Be Worse for Workers Than for Consumers – Bloomberg

Hoewel de klanten in de platformeconomie veelal dik tevreden zijn (ik ken geen enkele Uber klant die de oude taxi wereld verkiest boven de Uber app), zie je vaak dat er het nodige schort aan de aanbod kant. Uiteindelijk moet iemand de rekening betalen…

In dit artikel een interessant onderzoek over de impact van monopolies op de lonen van degenen die de arbeid leveren.

“There isn’t much evidence that they raise prices, but they do seem to hold down wages.”

“A company doesn’t need to be nationally big in order to be locally dominant.”

Airbnb, Niido Land $200 Million Investment For Branded Apartments | Fortune

Wat doe je wanneer huisbazen steeds vaker Airbnb verhuur verbieden (en hier ook meer op gaan toezien)? Dan zorg je er voor dat je zelf de huisbaas wordt… Ik berichtte eerder al over de plannen van Airbnb om in Florida een eerste Airbnb flat te lanceren. In dit stuk krijg je meer te zien wat deze plannen nu precies inhouden.

Een aantal quotes:

• “This is going to be part of the future of housing, not only in Florida, but also across the country,” Chris Lehane, Airbnb’s global head of policy and public affairs told Mercury News.
• Newgard will build, fund, and retain 100% ownership of the Florida development.
• Tenants who move in will be allowed to rent out the apartments for up to 180 days per year, as long as the landlord receives a percentage of the revenue. Each property will have a “master host” to oversee checking-in and cleaning, and apartments will be designed to include shared common spaces and keyless entry.

Mijn gedachten:

• Dit is weer een voorbeeld van een online bedrijf dat ook (zij het niet direct onder eigen naam) in stenen gaat investeren;
• Ik ben benieuwd welk effect dit zal hebben op de lokale hotelsector. In een eerder bericht werd gemeld dat er 324 appartementen in het blok komen. Deze zijn dan 180 dagen per jaar beschikbaar voor toeristen. Dat is een serieuze impact, zeker wanneer de listings ook op prijs gaan concurreren met hotels. En ook: welk effect heeft dit op andere Airbnb listings in die stad of buurt?;
• Ik ben heel benieuwd hoe dit juridisch gaat uitpakken. Ik vermoed dat dit per stad of staat zal verschillen. Moet je hier niet gewoon een hotelvergunning voor aanvragen? Als een stad een maximum aantal Airbnb dagen heeft, staat dit dan boven de regels van de huisbaas?;
• In die flat wonen moet echt een hel zijn: maximaal 180 dagen onbekende buren naast, onder en boven je… 😉

Opmerkelijk

Didi takeover of Brazil’s 99 piles pressure on Uber

Voor wie dacht dat Didi (de Chinese Uber variant die Uber in China heeft verslagen) alleen binnen China zou blijven, die heeft het mis. Interessant dat deze speler zich nu ook in andere landen in deze competitie gaat mengen. Des te meer reden dat de van buitenaf gezien bijna willekeurige groeistrategie van Uber lastig houdbaar is. Pick your battles…

Eigen publicaties

Op je bek gaan: dit leerde ik van mijn mislukte crowdfunding-campagne | Sprout

In 2011 haalde ik 20.000 euro op voor de vertaling en lancering van de Engelse versie van mijn boek Brand Expedition. In deze blog kijk ik uitgebreid terug op dit project en deel ik 5 ondernemerslessen en 5 crowdfundinglessen.

Contact

Inspiratie opgedaan en advies of duiding nodig over de platformeconomie of op zoek naar een spreker?

Neem gerust contact op via een reply op deze nieuwsbrief, via mail ([email protected]) of telefoon (06-50244596).