Goedemorgen!
Nog een paar dagen en 2025 zit er alweer op. Het was weer een mooi jaar, waarin mijn werk mij op mooie plekken bracht (Nairobi, Geneve, Parijs, Bologna), ik weer veel leerde en lessen deelde via content, ik mijn eerste mini foto expositie had, trouwde, bij de HvA deeltijd van start ging en weer met inspirerende mensen over heel de wereld (online) samen mocht werken.
In deze laatste nieuwsbrief van het jaar kijk ik terug naar wat mij heeft beziggehouden in 2025 en kijk ik vooruit waar mijn focus in 2026 zal komen te liggen.
Fijne kerstdagen en op naar een gelukkig en gezond 2026,
Martijn
Wat ik doe
Op de vraag ‘wat voor werk doe je nu eigenlijk?’ is het altijd lastig om een allesomvattend antwoord te geven. Ik noem mijzelf onafhankelijk onderzoeker en expert en professional outsider. Ik focus mij op vraagstukken die te maken hebben met de impact van technologie en platformen op mens en maatschappij. En doe dit met alle stakeholders, veelal in de rol van bruggenbouwer. Nationaal en ook steeds meer globaal. En vooral: onafhankelijk.
Hoewel ik breed kijk naar platform ontwikkelingen (en ook vaak naar AI ontwikkelingen, omdat deze een vergelijkbare weg volgen), komt er wel steeds meer ‘focus’ in mijn werk. De onderwerpen waar in 2025 de meeste aandacht naar uit ging waren:
- eigenaarschap en governance – ook nog vanuit mijn onderzoeken naar platform coöperaties en interesse in modellen als het Steward Ownership Model;
- data portabiliteit – waarbij ik mijn GigCV project als vehikel gebruik om dingen te valideren, te onderzoeken en te agenderen;
- eerlijke voorwaarden / pay – omdat dit een basis is die er gewoon moet zijn. Een basis die vaak wordt weggemoffeld onder het excuus van innovatie of ‘magie’ (in het geval van AI).
En natuurlijk zijn naast deze hoofd onderwerpen nog genoeg onderwerpen die ook mijn interesse hebben: nieuwsgierigheid (en common sense) is mijn vertrekpunt voor alles en ik ben blijkbaar snel nieuwsgierig 😉
Wat ik publiceerde
De ontwikkeling van DAC7: 5 lessen voor een werkbare regulering van de platformeconomie
Platformbedrijven moeten sinds 2023 gegevens van aanbieders delen met de Belastingdienst. Welke gevolgen heeft deze nieuwe wet? Hoe kunnen we komen tot betere regelgeving? In deze blog deel ik, samen met onderzoekers Ahmed Darwish, de lessen uit ons onderzoek.
De toekomst van werk in de digitale economie: een verslag van een bijzonder congres in Leuven.
De groeiende impact van digitale technologie, generatieve AI en algoritmisch management op werk is een onderwerp dat steeds breder wordt onderzocht. Vorige week tijdens het tweedaagse congres “Future of Work: Reclaiming the value of work in the digital economy” kwamen onderzoekers uit heel Europa bijeen om hun werk te presenteren en van gedachte te wisselen. In deze blog deel ik mijn observaties.
Ghostwork: de onzichtbare wereld van werk achter AI
Claartje ter Hoeven (Universiteit Utrecht) en haar onderzoeksteam maken de verhulde wereld van Europese data- of ghostworkers zichtbaar. Zij zijn vaak hoogopgeleid, willen flexibiliteit, maar hun arbeidsomstandigheden zijn meestal slecht. Wat drijft hen? Welke impact hebben zij op de ontwikkeling van algoritmes, en vice versa?
De mythe van automatisering: Hoe AI afhankelijk is en blijft van goedkope arbeid
Kunstmatige intelligentie (artificial intelligence, AI) is en blijft afhankelijk van menselijke arbeid. Vaak zijn de mensen die het werk achter AI-systemen uitvoeren onzichtbaar. Dit brengt risico’s mee op slechtere arbeidsomstandigheden, lagere lonen en weinig bescherming voor de werkenden. Hoe zit dat en hoe kunnen we zorgen dat ook de vele onzichtbare datawerkers profiteren van technologische ontwikkeling? Voor The Gig Work Podcast van de WageIndicator Foundation ging ik in gesprek met hoogleraar Antonio Casilli (Institut Polytechnique de Paris), auteur van het boek Waiting for Robots, the Hired Hands of Automation.
Data Labelers Association komt op voor de onzichtbare werkenden: ‘Uiteindelijk gaat het om respect en menselijk fatsoen.’
Welke voordelen, nadelen en uitdagingen heeft datawerk? Wie zijn die mensen die de gegevens achter AI annoteren en corrigeren (zogenaamde ‘datawerkers’ of ‘datalabels’)? In de vorige twee afleveringen van The Gig Work Podcast sprak ik met onderzoekers Claartje ter Hoeven en Antonio Casilli over dit onderwerp. Maar als je echt wilt weten hoe het is om AI te trainen met data, kun je dat uiteindelijk het best aan de werkenden zelf vragen. Daarom ging ik in Nairobi op bezoek bij Ephantus Kanyugi (30). Hij is zelf datalabeler en voorvechter van arbeidsrechten van zijn beroepsgenoten in Kenia.
Data als sleutel tot financiële diensten voor platformwerkers
Rollee maakt het makkelijker voor platformwerkers om toegang te krijgen tot financiering. Tot nu toe is het namelijk lastig om een lening te krijgen zonder vaste maandelijkse inkomsten. Leningverstrekkers willen goed inzicht in inkomsten om een kredietscore te berekenen. Rollee ontsluit data van platformen, banken, belastingportalen en andere relevante instanties en databronnen voor leningverstrekkers. Dat moet leiden tot eerlijke toegang tot financiële diensten voor alle werkenden, vertelt oprichter Ali Hamriti in deze aflevering van The Gig Work Podcast van de WageIndicator Foundation.
Van Bologna naar Big Tech: kritische lessen over datawerk en AI
Afgelopen week vond in Bologna de 8e conferentie van het ‘International Network of Digital Labor’ plaats. Een netwerk dat als missie heeft om de aspecten van werk in het digitale tijdperk te onderzoeken en te bespreken. Ik reisde per trein naar Bologna om het congres bij te wonen en mijn onderzoek rondom KlusCV en dataportabiliteit voor platformwerkers, wat ik doe aan het Hogeschool van Amsterdam, te presenteren. Tijdens het congres werd veel gesproken over datawerk(ers), kluseconomie en een bredere discussie over de impact van technologie op werk. In deze blog deel ik mijn inzichten en gedachten. Deels opgedaan tijdens het congres, maar ook het resultaat van 30 uur in treinen reflecteren. In mijn verhaal kies ik ervoor om datawerk en de arbeid achter AI centraal te zetten. Omdat bij dit vraagstuk alle uitdagingen van een disbalans van macht in de wereld van technologie, en dan vooral vanuit het perspectief van de ‘Big Tech’ platformen en mentaliteit, samenkomen.
Overleven versus perspectief? ‘Geen kwestie van geld, maar van verantwoordelijkheid nemen’
In de discussie over platformwerk stuit ik steeds weer op een groot dilemma. Online platforms bieden een snelle oplossing voor werk en inkomen op de korte termijn. Tegelijkertijd schieten ze vaak tekort in het bieden van goede arbeidsvoorwaarden, duurzame loopbanen en toekomstperspectief. Dit spanningsveld is volgens mij de belangrijkste uitdaging voor de toekomst van werk. Hoe lossen we het op?
Frida Mwangi weet er alles van. Ze maakte de overstap van huisvrouw naar platformwerker, en groeide vervolgens door tot ondernemer en vakbondsleider. Als mede-oprichter van de Kenya Union of Gig Workers (KUGWO) maakt ze zich sterk voor de rechten van Keniaanse platformwerkers. Haar lessen zijn niet alleen relevant voor Kenia, maar voor de platformeconomie wereldwijd.
Welke projecten hielden mij bezig in 2025
Om een beetje inzicht te geven op wat ik dan concreet doe, een grof en vast niet compleet overzicht van mijn projecten in 2024.
- Hogeschool van Amsterdam – in Februari startte ik als deeltijd onderzoeker (2 dagen in de week) bij het lectoraat Civic Interaction Design, waarbij mijn focus ligt op dataportabiliteit, bottom-up data initiatieven in de platformeconomie en naar manieren hoe platformen, samenleving en beleidsmakers kunnen samenwerken via API’s. Mijn onderzoek is onderdeel van het PlatWork-R onderzoeksproject. De focus in 2025 lag vooral bij het schrijven van een wetenschappelijk paper over het KlusCV/GigCV project (welke ik eind februari 2026 zal submitten), welke ik ook presenteerde op verschillende bijeenkomsten, zoals de conferentie van het International Network of Digital Labor in Bologna (lees ook mijn blog) en verschillende wetenschappelijke events in Nederland. Daarnaast was ik druk met het herstructureren van de documentatie en workflow van KlusCV en het updaten van de GigCV API (met een shout-out naar de toppers van Freshheads) met verschillende nieuwe functionaliteiten. Daarnaast heb ik samen met Tessa Duzee het onderwerp ‘datawerk’ bij de HvA op de kaart gezet door het organiseren van een publiek event, waar later ook een mooie blog over verscheen. Omdat uitbuiting in de supply chain van AI ook onderdeel moet zij van het debat over verantwoorde AI.
- WageIndicator Foundation – voor WageIndicator maakte ik weer de nodige podcasts, schreef ik blogs en ‘ontworp’ en organiseerde ik twee internationale webinars. Eentje over datawerk, de vaak onzichtbaar gehouden werkenden die data voorbereiden voor gebruik van AI of die AI antwoorden controleren. De ander ging over de vraag hoe je voor self-employed workers een minimum tarief kunt berekenen én implementeren. Veel werk ging in 2025 ook zitten in het schrijven van een wetenschappelijk paper (die een dezer dagen wordt gesubmit) over de Living Tariff methodologie: een methodology die voortbouwt op de cost-of-living Living Wage methodologie en is bedoeld voor self-employed workers. En dan heb je het over 43% (!!!!) van de werkende wereldpopulatie. Dit concept en paper presenteerde ik ook op verschillende bijeenkomsten, waarbij de presentatie op de “9th Regulating for Decent Work Conference on “Strengthening labour institutions and worker voice to deliver decent employment” bij de ILO in Geneve toch wel een hoogtepunt was, maar ik heb ook genoten van het tweedaagse congres “Future of Work: Reclaiming the value of work in the digital economy” (check mijn blog). Het is enorm leerzaam om vanuit deze invalshoek de internationale wereld van werk te leren kennen.
- KlusCV/GigCV – Naast de onderzoeken en update werkzaamheden die ik vanuit de HvA deed rondom het KlusCV/GigCV project, ben ik in 2025 ook druk bezig geweest om een netwerk in Afrika, met een focus op Kenia en Ethiopië, op te bouwen om met founders van platformen in gesprek te gaan over datadelen. Via een beurs van de Jobtech Alliance heb ik de mogelijkheid om de GigCV API en alles daaromheen gratis aan te bieden voor platformen. Onderdeel van deze werkzaamheden was een bezoek aan het ‘Africa Jobtech Summit’, waar ik veel founder heb leren kennen.
- ROA/Maastricht University – Samen met onderzoekers van ROA / Maastricht University heb ik dit jaar een onderzoek mogen uitvoeren naar de motivaties van freelance platformwerkers. We deden dit in samenwerking met YoungOnes, waarbij freelancers een vragenlijst ontvingen (met vignette experiment) en dit werd gecombineerd met data van het platform. De eerste resultaten publiceerden we op Zipconomy. In 2026 zal een wetenschappelijk paper over dit onderzoek worden gesubmit bij een academic journal.
- Presentaties en advies – In 2025 heb ik weer flink wat presentaties gegeven over verschillende (deel)onderwerpen voor verschillende soorten publiek. Advies stond dit jaar op een heel laag pitje: mijn agenda zat daarvoor net iets te vol.
Daarnaast waren er natuurlijk de nodige events te bezoeken en discussies over vele onderwerpen voor en achter de schermen. In de media verschenen ook nog verschillende bijdragen, veelal als reactie op gebeurtenissen, zoals de hernieuwde focus van Amazon op Nederland. En ik leverde achter de schermen input voor verschillende rapporten, zoals het rapport van TNO en IVRM ‘werkenden in kwetsbare situaties en de toekomst, platformwerk uitgelicht‘.
Privé was het ‘project’ trouwen ook een belangrijke gebeurtenis dit jaar. Na 25 jaar samen vonden we het eindelijk tijd om de liefde op deze manier naar elkaar uit te spreken.
Omdat ook ik mijn grenzen af en toe tegenkom heb ik eind 2025 moeten besluiten om mijn premaster filosofie aan Tilburg University te staken. Hoewel iedereen het al opmerkelijk vond dat ik dit wilde gaan doen naast mijn fulltime werk en gezin, moest ik uiteindelijk het toch zelf ervaren om tot de conclusie te komen dat het toch ‘net’ iets te veel werd. Het plan is nu vooral meer specifieke cursussen rondom specifieke onderwerpen of skills (zoals statistiek) te gaan volgen.
Vooruitblik 2026
Voor 2026 staat alweer het nodige in de steigers / in de agenda. Wat je van mij in 2025 kunt verwachten:
- Hogeschool van Amsterdam – in 2026 zal ik;
- Het algemene paper over het KlusCV/GigCV project afmaken en submitten: fingers crossed!;
- Werken aan een survey onder platformwerkers in verschillende landen om te onderzoeken of zij hun data ook mee willen nemen en zo ja: welke data. Zo werk ik bijvoorbeeld samen met de Data Labelers Association om ook van deze groep werkenden te leren wat hun wensen zijn;
- Werken aan het design van een MOOC over platformwerk;
- Nadenken over een nieuw onderzoek, experiment of kunstwerk over de vraag hoe werkenden en overheden via API’s invloed kunnen hebben op de governance van een platform;
- Mij vast en zeker met onderwerpen rondom governance en eigenaarschap voor publieke platformen bezighouden: een van de onderwerpen die bij het lectoraat speelt.
- WageIndicator Foundation – 2026 zal grotendeels in het teken staan van de vraag hoe een minimumtarief voor self-employed gig workers kan worden berekend én in de praktijk worden gebracht. Er staan 6 webinars en vele interviews over dit onderwerp op de planning. Hierbij gaan we in gesprek met de initiatiefnemers achter best practices over heel de wereld. Ook de 114e “International Labour Conference” bij de ILO in Geneve zal in deze verkenning een rol spelen, aangezien hier dit jaar de Platformwork Convention definitief zal worden gemaakt. Waarbij het onderwerp ‘pay’ en dan vooral ook voor self-employed workers niet mag ontbreken.
- KlusCV/GigCV – Nu KlusCV weer helemaal up2date is, zal 2026 in het teken staan van het overtuigen en aansluiten van nieuwe platformen die de KlusCV API gaan gebruiken, waardoor zij voortaan ook laagdrempelig data kunnen gaan delen met de werkenden die gebruik maken van het platform. Mijn focus zal liggen op Nederlandse platformen, platformen in Europa (eerst: Duitsland en België) en platformen in Afrika (via de Jobtech Alliance samenwerking).
- Onderzoekssamenwerkingen – De samenwerking met ROA / Maastricht University zal in 2026 nog een klein beetje doorlopen met het schrijven en submitten van het paper. Daarnaast zal ik in 2026 vooral in gesprek gaan met partijen die grote aanvragen doen rondom datawerk, dataportabiliteit en onderwerpen rondom ‘pay’ in het algemeen, om hiermee ook voor de wat langere termijn mijn agenda gevuld te houden. Ook zullen er vast weel spontane samenwerkingen ontstaan.
- Presentaties en advies – Ook dit zal in 2026 doorlopen, hoewel ik wel selectief ben. Met alle projecten die lopen is er nog maar beperkt tijd over. Maar echt leuke presentaties of mooie adviesvragen die niet weken in beslag zullen nemen is altijd ruimte vrij te maken.
Dit was de laatste nieuwsbrief van 2026. Ik hoop dat ik je een overzicht heb kunnen geven van wat mij bezig heeft gehouden en gaat houden. Mocht je vragen of ideeën hebben: stuur gewoon een reply op deze mail.
Fijne feestdagen en een mooi en gezond 2025!
Martijn
